‘De Helperzoomtunnel glijdt straks letterlijk op zijn plek’

Het object wordt circa 45 meter lang, 7 meter hoog, weegt ruimt 6 miljoen kilo en komt onder de bestaande spoorlijnen. Fietsers, voetgangers, auto’s en hulpdiensten kunnen straks van Helpman/Coendersborg naar de wijken aan de oostkant van het spoor. Bijzonder is dat de tunnel op een voorbouwlocatie wordt gebouwd. Friso: "We willen het treinverkeer zo weinig mogelijk hinderen. Daarom een voorbouwlocatie, anders moeten de sporen er lange tijd uit."

Uitdagend
De bouw van de tunnel is uitdagend. Tijdens de voorbereidingsfase en plaatsing van noodzakelijke damwanden, werd een oude kademuur aangetroffen onder het spoor. "Deze moesten we eerst verwijderen, voordat we verder konden." In ruim een week – het treinverkeer lag toen stil − werd de kademuur gesloopt, grond afgegraven én zijn funderingsblokken geplaatst om de tunnel later te kunnen inschuiven.

Sterke werkvloer
De tunnel wordt nu naast de uiteindelijke locatie voorgebouwd. Dat vereist natuurlijk een krachtige ondergrond. Friso: "Daarom hebben we de grond eerst versterkt met zand en vervolgens een dikke betonnen werkvloer van vijftig bij twintig meter gestort. Daar zijn vier lagen plastic over gespannen, om te voorkomen dat de tunnel bij het inschuiven aan de werkvloer blijft 'plakken'." Op deze werkvloer is een betonnen wigconstructie aangebracht, die ervoor zorgt dat de tunnel straks een vlakke onderkant krijgt zonder holle ruimtes.

Achterover leunen
Inmiddels is de ondervloer van de uiteindelijke tunnel op de werkvloer gestort; 900 vierkante meter gewapend beton van een meter dik. Daarop is bekisting aangebracht, om de tunnelwanden te kunnen bouwen. Deze liggen iets achterover, om straks het veiligheidsgevoel van mensen in de tunnel te vergroten. Friso: "De wanden van gewapend beton worden ruim een meter dik en vijf meter hoog, ook treffen we meteen voorzieningen voor waterafvoer en verlichting."

Autokrik
De wanden krijgen een betonnen draagvlak voor de hydraulische armen. Friso: "Een soort autokrikken, waarmee we de tunnel straks opheffen en dan over de glijbaan duwen." Het tunneldek wordt een uitdaging op zich. "Vanwege het treinverkeer moet het dek sterker zijn dan bij een gewone tunnel. We brengen veel bekisting en ondersteuningsmateriaal aan op de vloer, om het dek tijdelijk te dragen. Het dek moet namelijk goed uitharden en wordt in fasen opgespannen, tot het de maximale sterkte heeft."

Glijbaan
En dan volgt het spannende 'schuifweekend'. Friso: "We hebben honderd uur om de sporen eruit te halen, 11.000 m3 grond af te graven en de tunnel via de glijbaan op zijn plek te duwen. De glijbaan is een stalen balk van honderd meter, die eerst op de funderingsblokken wordt aangebracht. Daarop komt vet, zodat de tunnel kan glijden. We krikken de tunnel op en laten ‘m dan langzaam over de stalen baan glijden, exact op de juiste plek. Dat wordt het spannendste deel van de hele operatie."

Zomer 2018
Als de tunnel op zijn plek ligt, worden de spoorbanen weer gemonteerd, kunnen de treinen rijden en wordt het geheel verder afgebouwd. Naar verwachting is de tunnel in de zomer van 2018 klaar voor gebruik, met gescheiden rijbanen voor fietsers en autoverkeer.

Lees alles over de bouw van de Helperzoomtunnel op de website van Aanpak Ring Zuid.