Buskens signaleert dat het huidige systeem van ontwikkeling, prioritering en financiering van zorg ‘ruimte laat voor suboptimales keuzen’. De invloed van de farmaceutische industrie en de producenten van medische apparatuur is te groot. Individuele artsen en ziekenhuizen hebben niet genoeg overzicht om te beoordelen of de invoering van nieuwe behandelingen doelmatig en verantwoord is. Ook ziektekostenverzekeraars hebben niet voldoende inzicht in deze complexe materie.
Problemen ontstaan onder meer doordat vernieuwingen te snel worden ingevoerd. Dit wordt mede in de hand gewerkt door de invoering van marktwerking in de zorg: ziekenhuizen beconcurreren elkaar met de allernieuwste behandelingen, terwijl de doelmatigheid daarvan in sommige gevallen nog niet voldoende is aangetoond.
Artsen willen voor hun individuele patiënt vaak de meest geavanceerde behandeling. Maar hoe verhoudt zich dat tot het algemeen belang? Buskens trekt een vergelijking met het Nederlandse wagenpark. ‘Hoe vaak zie je een Bentley of een Rolls Royce op de Nederlandse wegen? Niet voor niets beheersen de middenklassewagens het straatbeeld! Een zekere ratio is ons echt niet vreemd.’ Het is deze ratio die in de medische wereld te vaak ontbreekt, aldus Buskens.
Andere problemen treden op doordat vernieuwingen in sommige gevallen niet snel genoeg worden ingevoerd. Artsen en ziekenhuizen houden soms te veel vast aan oude vertrouwde behandelingen en ziektekostenverzekeraars reageren soms te traag met bijstellen van vergoedingen.
Innovatie
‘Den Haag moet ingrijpen, anders wordt de zorg onbetaalbaar’
Doordat de landelijke politiek onvoldoende verantwoordelijkheid neemt, dreigt de Nederlandse gezondheidszorg onbetaalbaar te worden. Er moet een onafhankelijk instituut komen, dat de doelmatigheid van de zorg in het oog houdt en dat richtlijnen opstelt. Dat stelt Erik Buskens vandaag in zijn oratie als hoogleraar Medical Technology Assessment in het Universitair Medisch Centrum Groningen (UMCG).
Leestijd: 1 minuut
