Innovatie

UKrant 50 jaar: “Academische samenleving kan niet zonder onafhankelijk medium”

Deze maand september vieren medewerkers van de UKrant in Groningen een bijzonder jubileum. Dan is het precies vijftig jaar geleden dat deze nieuwsvoorziening die tegenwoordig uitsluitend online verschijnt en eerder luisterde naar de naam Universiteitskrant, voor het eerst verscheen. Een halve eeuw heeft de krant zich dus staande weten te houden. En nu, in het digitale tijdperk, weet de website 200.000 pageviews per maand te trekken.


Leestijd: 3 minuten

UKrant 50 jaar: “Academische samenleving kan niet zonder onafhankelijk medium”
UKrant 50 jaar: “Academische samenleving kan niet zonder onafhankelijk medium”

“We zijn er best trots op dat we kennelijk in een informatiebehoefte van studenten en RUG-medewerkers voorzien. Maar het mooiste vind ik dat we er in die vijftig jaar in zijn geslaagd onze onafhankelijkheid te bewaren”, betoogt Rob Siebelink, hoofdredacteur van de Ukrant.

Het eerste nummer van de Universiteitskrant verscheen op 1 september 1971. De krant was het product van de democratiseringsgolf in de jaren zestig. Studenten protesteerden en vonden dat “het gezag” verantwoording moest afleggen. Bijzonder was dat ook het bestuur van de Rijksuniversiteit Groningen vond dat het nuttig kan zijn om een onafhankelijk orgaan te hebben. “Misschien is dat wat lastig, maar dat hoort er bij”, vond het toenmalige universiteitsbestuur. Maar sindsdien hebben de opeenvolgende universiteitsbestuurders in grote lijnen wel op die manier tegen de krant aangekeken.

Dat de naam “Universiteitskrant” is veranderd in Ukrant hing samen met de komst van de website. Er was een nieuwe, kortere, naam nodig. De afkorting “UK” zou misschien mogelijk zijn geweest, maar die afkorting lijkt ook op die van United Kingdom. Er was echter ook een principiëlere reden om de naam “Universiteitskrant” te veranderen. “Want die naam suggereert alsof wij een krant zijn van de universiteit. Maar wij zijn geen bezit, we willen echt een onafhankelijk medium zijn”, aldus Rob Siebelink.

Conflict

Toch was juist de vraag of de Ukrant wel écht onafhankelijk is – of kan zijn – de inzet van een conflict in 2017. Drie journalisten, Peter Keizer, Sjef Weller en internationaal redacteur Traci White, kwamen in conflict met de hoofdredactie, naar aanleiding van een ingreep in een artikel van Peter Keizer over Yantai, de campus die de Groningse universiteit wilde oprichten in China. Een onafhankelijke commissie onder leiding van oud-hoofdredacteur Rimmer Mulder van de Leeuwarder Courant oordeelde later dat die ingreep in dat artikel niet terecht was. Maar van censuur was geen sprake, aldus die commissie.

In elk geval liet dit conflict wel zien dat de positie van de Ukrant soms wat ingewikkeld is. De redacteuren worden betaald door de instelling die ze kritisch volgen en maken ook onderdeel uit van de gemeenschap waarover ze schrijven. Dat dat soms lastig is bleek tijdens de kwestie “Yantai”, die uiteindelijk alleen maar verliezers zou kennen.

Omvang van de redactie

Veel nieuws en de achtergrondverhalen worden gemakt door acht vaste redacteuren, en één ondersteunende redacteur. Daarnaast is er een schil van twintig freelancers.

Het is wel opmerkelijk dat de website in het weekend en in de vakanties aanzienlijk minder nieuws brengt: andere nieuwswebsites in Groningen draaien continu door. “Ja, we zijn nu eenmaal maar met een beperkte bezetting, en iedereen is op vrijdag vrij. Maar als er echt nieuws is op vrijdag, dan zorgen we er ook in het weekend wel voor dat dat op de website terecht komt”, aldus Rob Siebelink.

Of de Ukrant er in zal slagen nog vijftig jaar aan haar bestaan toe te voegen, “dat blijft koffiedik kijken. De afgelopen decennia hebben we goede en slechte tijden gekend, en ook wisselende colleges van bestuur. Het huidige college van bestuur heeft in elk geval laten weten dat een academische samenleving niet zonder een onafhankelijke nieuwsmedium kan. “Dus de slinger beweegt momenteel in de goede richting. Ook al vinden ze het misschien lastig, men ziet in dat het belangrijk is dat de RUG gebaat is bij onafhankelijkheid om de academische wereld beter te maken.”

Tentoonstelling

Ter gelegenheid van het 50-jarig bestaan is er een tentoonstelling in het Universiteitsmuseum. Ook verschijnt het jubileumboek Heb je dat gelezen!, over de geschiedenis van de UK/UKrant, met opmerkelijke anekdotes, bijzondere verhalen en terugblikken van oud-redacteuren.