CITO-toets ongeschikt om scholen op af te rekenen

Het onderzoek werd uitgevoerd naar aanleiding van het Amsterdamse besluit om in 1994 een nieuwe schoolkeuzeprocedure in te voeren. De CITO-toets werd weer verplicht gesteld als middel om de schoolkeuze te ondersteunen, maar ook om basisscholen op zakelijke wijze af te rekenen. Volgens Visser is dat laatste onderdeel jammerlijk mislukt.Het gevolg was namelijk dat de toets zijn waarde verloor als hulpmiddel bij de schoolkeuze. “Je kunt een eindtoets niet tegelijkertijd voor beide doelen gebruiken”, aldus Visser. Volgens de onderzoeker maakt dat de druk op de kinderen zo groot, dat ze onnodig nerveus zijn.*Ook zou het frauduleuze praktijken in de hand werken. Zo besteedden leraren op sommige basisscholen vooral aandacht aan de toetsonderdelen. Bovendien bleek dat sommige Amsterdamse scholen zwakke leerlingen niet aan de toets lieten meedoen of hun resultaten niet inleverden, om op een hogere totaalscore te komen.Daarnaast verslechterde de nieuwe schoolkeuzeprocedure de band tussen basisscholen en scholen voor voortgezet onderwijs, meent Visser. “Basisscholen beschuldigden het voortgezet onderwijs ervan dat ze leerlingen selecteerden op hoge CITO-toetsscores en zwakkere leerlingen weerden”, aldus de onderzoeker. Dit was vooral het geval bij Jenaplan- en Montessorischolen. Ook allochtone leerlingen kregen niet meer het voordeel van de twijfel, wanneer zij door hun taalachterstand slechter scoorden op de CITO-toets.De uitkomst van Vissers onderzoek is des te opmerkelijker omdat de Rijksuniversiteit dinsdag heeft aangekondigd om de taalachterstand van autochtone plattelandsjongeren in Oost-Groningen weg te werken in de komende negen jaar. De cijfers waarop dit project berust zijn echter afkomstig van CITO-toetsen.