Friezen en Groningers ruziën over genen

De archeoloog Ernst Taayke en de geograaf en historicus Meindert Schroor schrijven in het jaarboek 2000 van de Vrije Fries dat Friesland al heel lang een dynamische samenleving is. Volgens hen gaan de Groningers ervan uit dat ziekmakende genen onder Friezen extra makkelijk in de tijd terug zijn te traceren, omdat Friezen door hun honkvastheid een grote onderlinge verwantschap vertonen.Taayke herhaalt in het artikel nog maar eens dat de in de Romeinse geschriften genoemde ‘oerfriezen’ in de vijfde eeuw allemaal naar elders vertrokken. Schroor toont aan dat het een mythe is dat alle Friezen familie zijn van elkaar. ,,Friesland was al vroeg verstedelijkt en Friese boeren produceerden al heel lang voor de export. Er was dus veel contact met buiten’’, zegt Schroor.Het beeld van de pure, vrije en eigenwijze Fries is volgens Schroor een 19e eeuwse uitvinding. ,,Het was de tijd van de romantische, nationalistische reactie op de verlichting. De Friese elite heeft in die tijd het beeld van de authentieke Fries gecreëerd.’’, aldus Schroor.De Groningse genetisch statisticus G.J. te Meerman reageert vermoeid op de Friese aantijgingen: ,,Dit krijg je als historici zich met genetisch onderzoek gaan bemoeien.’’ Te Meerman zegt dat het onderzoek de heterogeniteit van de Friezen niet ontkent. ,,Maar het is nou eenmaal zo dat je onder Friezen relatief snel op een gemeenschappelijke voorouder stuit. Wij doen een genetisch onderzoek en dat is iets heel anders dan een historisch onderzoek. Zij hebben een pop van stro gemaakt om die vervolgens in elkaar te trappen.’’Over één ding zijn beide kanten het eens; Groningers en Friezen verschillen zowel historisch als genetisch gezien niet zoveel. Schroor: ,,Wij lijken veel meer op elkaar dan we zelf willen toegeven. Groningers hebben meer humor en Friezen meer hartstocht. Daarmee is het wel gezegd.’’