Volgens de twee onderzoekers is er een nieuwe situatie ontstaan nu de gasprijzen zeer snel stijgen, ook omdat Rusland minder gas wil exporteren naar Europa, en bovendien tegen veel hogere prijzen.
Volgens de twee onderzoekers Jilles van den Beukel en Lucia van Geuns is met het wegvallen van het aardgas uit Groningen de leveringszekerheid van gas geen gegeven meer, met name tijdens krappe gasmarkten. Ze doen in hun studie een aantal aanbevelingen hoe de overheid hierop zou kunnen reageren.
‘Het Nederlandse aardgassysteem was tot voor kort een relatief simpel systeem, met het Groningen gasveld als fundament. Van een simpel systeem, “Groningen lost alles op”, gaan we nu naar een meer gecompliceerd systeem waarin de import van gas per pijpleiding, de import van vloeibaar gas (LNG), en gasopslagen allen van essentieel belang zijn’, zo schrijven ze.
De nieuwe situatie, met een vermindering van de gas uit Groningen, leek tot begin dit jaar nog goed te werken. Maar in de loop van dit jaar 2021 ontstond er plotseling krapte. “Dit bracht twee zorgwekkende ontwikkelingen met zich mee: een ongekend snelle stijging van de gasprijzen tot niveaus die in het verleden nog nooit waren bereikt, en een relatief lage vulgraad van de Nederlandse gasopslagen aan het begin van de winter”.
Aan het begin van de winter 2021/2022 is het afwachten hoe gasprijzen en beschikbaarheid van gas zich verder zullen ontwikkelen. Voorlopig kan men komende winter weinig meer doen dan “damage control”, aldus de onderzoekers.
Op de langere termijn zou de Nederlandse overheid echter, naast het vaart maken met de energietransitie en het verminderen van de vraag naar gas, een aantal maatregelen moeten nemen om de levering van gas de komende jaren meer zeker te stellen, zo luiden hun aanbevelingen:
- Ten eerste is het aan te raden de bestaande commerciële gasopslagen in stand te houden, zo mogelijk uit te breiden, en net als in een aantal andere Europese landen ervoor zorg te dragen dat deze (ook de hoogcalorische) goed zijn gevuld aan het begin van de winter.
- Ten tweede is het raadzaam dat er voor de Nederlandse gasvoorziening nieuwe langetermijncontracten worden afgesloten.
- Ten derde: houd de productie uit kleine velden in stand; uit het oogpunt van financiën, leveringszekerheid én klimaat. Het verminderen van de gasproductie, in landen waar deze productie een lage carbon footprint heeft, is voor het klimaat contraproductief als dit resulteert in de import van gas met een veel hogere carbon footprint, zoals dat bijvoorbeeld voor Russisch gas het geval is.
“Tenslotte moeten we ons voorbereiden op een moeilijke keuze. Willen we Groningen gasproductie de komende jaren operationeel houden? Zijn we alleen bereid meer te produceren voor leveringszekerheid bij extreme kou of ook bij andere crisis situaties? Zijn we bereid een veel groter deel van de baten van resterende Groningen productie ook aan deze provincie ten goede te laten komen?”, aldus de onderzoekers, Jilles van den Beukel en Lucia van Geuns,
(Bron en meer informatie: HCSS).
