P.C. Hooftprijs naar stad-Groningse schrijver Gerrit Krol

Krol krijgt de prijs omdat hij volgens de jury een oeuvre heeft opgebouwd dat zijn weerga niet kent. De onderscheiding gaat vergezeld van 125.000 gulden. ,,Bijna elk jaar kwam er wel een titel van hem uit en niet zelden waren het meerdere titels, in verschillende genres bovendien: gedichten, verhalen, novellen, romans, essays, columns, studies”, aldus de jury onder voorzitterschap van T. van Deel. ,,Een overvloed die nooit verveelde, want bij alles wat hij maakte, stelde Krol zich op alsof hij ‘pas geboren’ was: met een ontvankelijkheid voor het nieuwe en verrassende dat hem nooit verlaten heeft.” Gerrit Krol werd geboren op 1 augustus 1934 in Groningen. In de jaren zestig begint hij zijn schrijversloopbaan met verhalen in onder meer Elseviers Weekblad. Enkele bekende titels van zijn hand zijn Het gemillimeterde hoofd uit 1967, Een morgen in maart (1967), Over het uittrekken van een broek (1970), De chauffeur verveelt zich (1973), In dienst van de Koninklijke (1974) en Een Fries huilt niet (1980). In 1986 deed Maurits en de feiten nogal wat stof opwaaien, een boek over een jongen die meewerkte aan een moord en vond dat hij de doodstraf verdiende. De meest recente titels van Krol, die bij Querido verschijnen, zijn Middletons dood, De oudste jongen, de autobiografie 60.000 uur en zijn jongste boek, De Vitalist. ,,Literatuur is de kunst van het samenvatten”, schrijft Krol in zijn boek De schrijver, zijn schaamte en zijn spiegels (1981). ,,Dat Krol zijn proza vult met korte formules, foto’s, figuren en schema’s heeft te maken met zijn verlangen de wereld naar zijn hand te zetten en de behoefte denkmechanismen overzichtelijk te maken door ze in kaart te brengen. Als prozaïst is Krol een systeembouwer die emoties en het nut van gedachten wil meten”, doceert de Lexicon van de Nederlandse Letterkunde. Krols abstracte stijl laat zich doorgaans niet gemakkelijk lezen. De misdaad en wat die teweegbrengt, vormt een terugkerend thema in het werk van de Groninger laureaat. Soms leidt zijn stijl tot een bijna wiskundige uiteenzetting over misdaad, straf en rechtvaardigheid. Krols laatste boek De Vitalist begint daarentegen als een misdaadroman rond de Leidse hoogleraar wiskunde Johan. Maar nadat de wereldvreemde docent zijn minnares wurgt en verkracht, neemt diens kabbelend bestaan plots een positieve wending. In 132 bladzijden snijdt Krol vervolgens tal van dillema’s rond straf en dood aan. (ANP)