Het instituut voerde het onderzoek uit in samenwerking met Correlation – European Harm Reduction Network (C-EHRN). Er is onder meer gekeken naar het drugsgebruik in de Penitentiaire Inrichting (PI) in Ter Apel. Daar bleek het drugsgebruik zorgelijk.
Aanleiding voor het onderzoek zijn de steeds weer nieuwe manieren waarop drugs en met name synthetische cannabinoïden (SCRAs) de gevangenis in worden gesmokkeld. Dat gaat bijvoorbeeld middels briefpost, waar de drugs in wordt verwerkt. De stoffen zijn moeilijker op te sporen dan de meer traditionele drugs, als cannabis of cocaïne. De drugs in papier zijn geurloos en het gebruik ervan is niet aan te tonen bij gangbare urinecontroles. Volgens het Trimbos zijn er signalen van een wijdverbreid gebruik van synthetische cannabis in Nederlandse gevangenissen.
Uit internationaal onderzoek bleek al eerder dat mensen die in detentie zitten substantieel vaker drugs hebben gebruikt en vaker regelmatig drugs gebruiken. Ook ervaren gedetineerden vaker drugsgerelateerde problemen dan niet-gedetineerden. Het drugsgebruik in gevangenissen wereldwijd is relatief hoog.
