“Dit is baanbrekend onderzoek”, vertelt Ron Gansevoort, hoogleraar interne geneeskunde in het UMCG en onderzoeksleider. “We weten dat het geneesmiddel werkt bij patiënten met een enigszins beperkte nierfunctie. Wij gaan voor het eerst kijken of het ook werkt bij patiënten met een ernstig gestoorde nierfunctie, dialysepatiënten en mensen die een donornier hebben.”
Bij toeval ontdekt
De medicijnen die onderzocht worden, zijn zogenoemde SGLT2-remmers. Dat is een geneesmiddel dat oorspronkelijk op de markt kwam voor mensen met diabetes om de bloedsuikerwaarden te verlagen. Gansevoort: “Bij toeval werd ontdekt dat de medicijnen goed werken voor mensen met nier- en hartproblemen, ook als ze geen diabetes hebben. De uitkomsten uit meerdere onderzoeken zijn spectaculair: de achteruitgang van de nierfunctie wordt vertraagd en stopt soms helemaal. Ook zijn er minder ziekenhuisopnamen voor hartfalen en overlijden er minder mensen.
Het nieuwe medicijn werkt op de suikerhuishouding van de nier. Gansevoort: “Door de SGLT2-remmer verlies je wat suiker via de urine, en als gevolg daarvan verlies je ook wat water en zout. Dit zet een ingewikkeld mechanisme in de nieren in gang waardoor de druk op de nierfiltertjes afneemt. De nierfiltertjes hoeven minder hard te werken en gaan daardoor langer mee.”
In het onderzoek wordt voor het eerst onderzocht hoe het medicijn werkt bij mensen met een nierfunctie van 25 procent of minder. Ook mensen die dialyseren of een niertransplantatie achter de rug hebben, worden meegenomen. Wat de resultaten ook zullen zijn, het onderzoek is in alle gevallen zinvol. Gansevoort: “Werkt het medicijn niet of onvoldoende, dan is ieder geval duidelijk dat we het niet moeten voorschrijven aan mensen met ernstige nierschade. Als het wel werkt, wordt het één van de grootste positieve veranderingen in de behandeling van nierpatiënten van de afgelopen twintig jaar.”
Grote gift
Het onderzoek is mogelijk dankzij een historisch grote gift van het Piet Poortman Fonds, die de Nierstichting vorig jaar ontving. In totaal wendt de Nierstichting 3,3 miljoen euro van de gift aan om de studie te financieren. “We willen geschiedenis schrijven met een onderzoek dat niet gefinancierd wordt door de farmaceutische industrie", vertelt Gansevoort . “Farmaceutische bedrijven wilden het niet financieren, omdat de patenten van het medicijn over een paar jaar aflopen. Zij kunnen er niet meer zo veel aan verdienen.”
De uitkomsten van het onderzoek worden over vier jaar verwacht.
Nieuws
UMCG onderzoekt een nieuw medicijn tegen ernstig nierfalen
Het Universitair Medisch Centrum Groningen (UMCG) begint in oktober samen met de Nierstichting aan een grootschalig onderzoek naar een nieuw medicijn tegen nierfalen. Het gaat om een medicijn dat de achteruitgang van de nierfunctie tegengaat en hartfalen en sterfte voorkomt. Dat het medicijn bij veel mensen met milde nierproblemen werkt, is al bekend. Nu wordt onderzocht of het ook bij ernstige nierschade helpt.
Leestijd: 2 minuten