Wat zeker is, is dat Extinction Rebellion op 1 april bij 29 gemeenten een demonstratie aanmeldde. In de aankondiging waar mensen zich in konden schrijven voor de protesten stond: “Tussen zonsopgang en zonsondergang zullen wij met nul tot honderd zichtbare en onzichtbare burgers demonstreren in en rondom verschillende fast fashion zaken in uw gemeente, door kleine,onschadelijke hoeveelheden boterzuur te verspreiden.”
De gemeente verspreidde een brief onder Groningse ondernemers: “Het recht om te demonstreren en je mening te uiten zijn grondrechten in Nederland, waar de gemeente zich voor inzet. De aangekondigde demonstratie van XR wordt daarom toegestaan.” Wel met een kanttekening: het gebruik van boterzuur is verboden.
Actievoeren met boterzuur niet de oplossing
“Wie zegt dat het daadwerkelijk een 1 aprilgrap is?” zegt Bos. “Je weet nooit wat de volgende actie van Extinction Rebellion zal zijn.” De GCC heeft contact gehad met andere grote steden, en uiteindelijk besloten om ondernemers te waarschuwen. “Op het moment dat je er wel op reageert, dan ben je in ieder geval op een verantwoordelijke manier bezig.”
Over de manier van actievoeren is Bos niet te spreken. “Ik denk dat het een negatieve invloed heeft. Als je iets wil doen, moet je de gewone Nederlander of afzonderlijke winkels daar niet mee treffen.” Volgens Bos is het beter om naar het hoofdkantoor van de fast fashion ketens te gaan. “Meld je daar, en ga in discussie met de directie van de bedrijven. Dat zijn de mensen die het voor het zeggen hebben, niet het winkelpersoneel.”
Bos verwijst ook naar de gevaren van boterzuur. “Mensen worden angstig door de geur, en dit kan een gevaar voor de gezondheid zijn.” Hij refereert aan Naaldwijk, waar eind januari verschillende mensen onwel werden tijdens een actie met boterzuur van Extinction Rebellion. “Er kunnen redenen zijn dat mensen iets tegen fast fashion hebben.” Maar deze methode van actievoeren is volgens Bos niet de manier om dit aan te pakken.
Extinction Rebellion: “We kunnen niet doorgaan alsof er niks aan de hand is”
“Enige vorm van disruptie is een element van de acties”, vertelt een woordvoerder van Extinction Rebellion. “We kunnen niet doorgaan alsof er niks aan de hand is.” Hij bevestigt dat de aangekondigde actie een 1 aprilgrap is. Maar wat vindt hij ervan dat steden zich alsnog voorbereiden? “Ik denk dat dat vooral aangeeft dat men zich vastklampt aan doorgaan op de weg die we bewandelen, ook al is het een doodlopende weg.”
De woordvoerder geeft aan dat hoe ‘mediageniek’ en actie is wel meespeelt. De aankondiging van de demonstratie heeft dan ook veel reuring veroorzaakt in de media en onder ondernemers. Zo wordt hun boodschap verspreid. “Er worden kilo’s aan kleding gemaakt die vervolgens weg worden gegooid. Het wordt vaak gemaakt van materialen die moeilijk te recyclen zijn.”
Over de kritiek dat Extinction Rebellion het probleem van de fast fashion industrie bij de directie moet aankaarten zegt de woordvoerder: “Ik heb ook weleens een distributiecentrum geblokkeerd.”
Volgens de woordvoerder is boterzuur in kleine hoeveelheden onschadelijk. Na de acties in Naaldwijk waarbij meerdere mensen onwel zijn geworden, heeft Extinction Rebellion zijn excuses aangeboden. Ook zouden ze in beraad gaan over het gebruik van boterzuur bij acties. De woordvoerder durft niet te zeggen of dit invloed heeft gehad op de aangekondigde acties.
Extra beveiligers
Harold Lubbers, centrummanager van Winkelcentrum Paddepoel bereidt zich in ieder geval voor op mogelijke acties morgen. “We blijven toch alert.” Het winkelcentrum heeft maatregelen genomen. Er zijn zaterdag twee extra beveiligers. Maar er is een kans dat het winkelcentrum zich voor niks voorbereidt. “De kosten die we maken wegen niet op tegen de eventuele nadelen die kunnen ontstaan. Zo geven we in ieder geval een goed signaal af.”
De centrummanager vindt het demonstratierecht belangrijk. Hij blijft positief: “Misschien zijn mensen wel nieuwsgierig en gaan ze juist winkelen.” Maar toch: “Het is jammer dat het zo moet.”
Burgemeester Van ’t Veld: “Ik heb er helemaal niet om kunnen lachen”
Burgemeester Mirjam van ’t Veld vertelt: “Ik heb er helemaal niet om kunnen lachen.” De gemeente is druk bezig geweest met de voorbereidingen voor deze demonstratie. “Wat ik koste wat kost wilde voorkomen is dat er op een drukke zaterdagmiddag paniek zou uitbreken in de binnenstad van Groningen, en dan blijkt het op 12 april ineens een 1 aprilgrap. Nou die begrijp ik echt niet, sorry.”
