Cultuur & Uitgaan

Groninger Museum presenteert werk van H.N. Werkman in het kader van 80 jaar vrijheid

Het Groninger Museum presenteert vanaf zaterdag de Chassidische legenden van Groningse kunstenaar Hendrik Nicolaas Werkman. De werken zijn te beschouwen in een speciale zaal binnen de tentoonstelling Behind the Scenes.


Leestijd: 1 minuut

H.N. Werkman. De gedwongen terugkeer, 1942. Groninger Museum
H.N. Werkman. De gedwongen terugkeer, 1942. Groninger Museum

H.N. Werkman werd bekend als drukker uit kunstenaarscollectief De Ploeg. Hij kwam uit Leens (provincie Groningen) en hij maakte drukwerken tijdens de Tweede Wereldoorlog. Werkman was geïnspireerd door joodse verhalen over de Baal Shem Tov, een Poolse Joodse leraar in de achttiende eeuw. In het begin van de Tweede Wereldoorlog maakte Werkman in korte tijd twintig werken met sjablonen, drukinkt en ander materiaal uit zijn eigen drukkerij.

In 1942 en 1943 drukte Werkman oplagen van deze prenten, verdeeld in twee series van tien, die hij Suites noemde. Ze verschenen bij clandestiene uitgeverij De Blauwe Schuit, waarvoor Werkman tussen 1941 en 1944 in totaal veertig uitgaven verzorgde. De teksten in deze reeks van veertig uitgaven, waarvan de Chassidische legenden deel uitmaakten, hadden meestal niet direct betrekking op de oorlogssituatie, maar verwezen er wel naar.

Vooral de Chassidische legenden werden een gewild verzamelobject. Ze behoren nu tot Werkmans bekendste werk. De twee Suites van het Groninger Museum zijn inmiddels zo vaak getoond dat ze erg kwetsbaar zijn. Ter gelegenheid van de landelijke herdenking en viering 80 jaar vrijheid zijn ze tijdelijk te zien tot en met 15 juni 2025.

Werkman werd in het voorjaar van 1945 door de Sicherheitsdienst gearresteerd. De bevrijding van Groningen op 15 april kwam voor hem te laat. Op 10 april 1945 werd hij met negen anderen te Bakkeveen geëxecuteerd. Waarom hij precies is gearresteerd is nooit helemaal opgehelderd.

Op zaterdag 12 april om 14.00 uur geeft het Noordelijk Vocaal Ensemble met Next Call in het museum een muzikaal eerbetoon aan Werkman.