Wonen

Het Calmershuis: van burgemeesters tot droge voeten in de provincie Groningen en de krakersrellen in de jaren '90

Dagelijks passeren vele fietsers en wandelaars één van de oudste panden van de stad Groningen. De geverfde voorgevel doet niet vermoeden dat het pand waar nu de Rijksuniversiteit gehuisvest is, teruggaat tot halverwege de 13e eeuw.


Leestijd: 1 minuut

Het Calmershuis: van burgemeesters tot droge voeten in de provincie Groningen en de krakersrellen in de jaren '90
Het Calmershuis: van burgemeesters tot droge voeten in de provincie Groningen en de krakersrellen in de jaren '90

Tekst en foto's: Charles de Preter

Het zogeheten Calmers-huis is één van de oudste stenen huizen van de stad Groningen. Het is gebouwd rond 1250 en eeuwenlang bewoond door vooraanstaande families. Het pand heeft de naam te danken aan de burgemeestersfamilie Calmer, die het pand in 1338 betrok.

Duizenden doden
Rond het begin van de 18e eeuw woonde in het pand het hoofd van de provinciale waterstaat, de Zweedse kapitein Thomas van Seeratt. De voormalige kapitein van de West Indische Compagnie (WIC) was tijdens de Kerstvloed in 1717 verantwoordelijk voor de reddingsoperatie in Groningen. Tijdens de Kerstvloed, die in de kerstnacht het kunstgebied van Denemarken, Duitsland en Nederland trof, verdronken er in totaal circa 14.000 mensen. Volgens de schattingen verdronken er in de provincie Groningen maar liefst 2.276 mensen en werden er 1.560 huizen verwoest.

Voor Seeratt was dit een belangrijke reden om alle dijken in de provincie Groningen aan te pakken en kreeg dit na enkele hervormingen in het provinciaal bestuur voor elkaar. Het was de laatste grote overstroming in Noord-Nederland.

Krakersrellen
Het Calmershuis speelde, als onderdeel van het Wolters-Noordhoffcomplex, een grote rol in de de krakersrellen in 1990.

Nadat het pand al geruime tijd leeg had gestaan, was het in handen gekomen van krakers. Een aantal panden zouden worden gesloopt om plaats te maken voor een nieuwe Openbare Bibliotheek. Met de krakers werd overleg gezocht om hen tot een vrijwillige ontruiming te bewegen. Tot echt overleg kwam het echter nooit, waarop de gemeente besloot tot ontruiming over te gaan.

Maar liefst 400 manschappen van de Mobiele Eenheid en pantservoertuigen waren ervoor nodig om een dag later het Wolters-Noordhoffcomplex in handen te krijgen. Cafés werden geplunderd en een naastgelegen advocatenkantoor moest het ontgelden. De schade bedroeg maar liefst één miljoen gulden.