'Vroeger was alles mooier' hoor je vaak zeggen als mensen naar oude foto’s kijken en ze vergelijken met foto’s van honderd jaar geleden, zoals in dit boek. Ze keren zich af van het moderne leven en verlangen nostalgisch naar de intimiteit van het verleden. Het liefst zouden ze de klok terugzetten, maar op de foto’s kun je niet zien en ruiken dat onze voorouders werden geteisterd door luizen en parasieten en moesten leven in bedompte ruimten waar de lucht van uitwerpselen voortdurend aanwezig was en hoge kindersterfte heerste.
“Ik ben op zoek gegaan naar wat is verdwenen en gebleven tussen ongeveer honderd jaar geleden en vandaag. Op basis van een plattegrond van 1919 en foto’s en prenten uit de Groninger archieven heb ik de stad opnieuw gefotografeerd. Bij de selectie uit archiefbeelden is gelet op straatbeelden, markante gebouwen en de eigenheid van de stad. Je ervaart de vervreemdende sensatie van het kijken naar oude foto’s van bekende plekken, maar in een andere tijd. Het verleden is verdwenen, maar nog merkbaar in de details. Een historische gevel, de kerk op de achtergrond, de kromming van een gracht. Waar honderd jaar geleden op de foto een tram stond, staat nu een bus. Op drukke kruispunten waren de fietsen honderd jaar geleden net zo aanwezig als nu. “
De vooruitgang gaat dus af en toe gepaard met een flinke dosis weemoed, mede dankzij de aanwezigheid van onze door het beeld schrijdende voorouders met hun gedateerde kleding en vervoersmiddelen. Maar is die weemoed terecht? Is er daadwerkelijk zo veel verloren gegaan? Is de stad alleen maar in haar nadeel veranderd? Of is de stad er misschien mooier op geworden?
Het resultaat is een boek met honderd foto’s van alle stadsdelen van begin 1900 en daarnaast op exact dezelfde plaats een hedendaagse foto vanuit hetzelfde standpunt. In één oogopslag zie je de veranderingen in beeld.
De fotografen van honderd jaar geleden fotografeerden voornamelijk op glasplaten met een grootformaat-balgcamera, waarmee ze tijdens het fotograferen perspectief correcties toepasten.
Helaas kon ik niet achterhalen wat voor camera's en optieken er rond 1915 voor de foto's in dit boek zijn gebruikt. In Groeten uit Groningen staan veel prentbriefkaarten, waarvan de beelden vaak intensief werden nabewerkt. Hierdoor ontstonden optische verschillen, die zo nu en dan zichtbaar worden op de foto's, die met mijn moderne cameratechniek zijn gemaakt."
Robert Mulder (fotograaf, journalist, auteur)
https://www.kleineuil.nl/kunst-cultuur/groeten-uit-groningen-1-details
