Watertoren Groningen krijgt nieuwe toekomst als de ‘Bovenkamer van Groningen’

De watertoren aan de Noorderbinnensingel bij het Plantsoen, een van de bekendste monumenten van Groningen, gaat aan een tweede jeugd beginnen. Na meer dan dertig jaar leegstand komt er weer leven in de monumentale watertoren. Dankzij het Groninger Monumentenfonds (GMF) is het gelukt om drie miljoen euro subsidie bij elkaar te brengen voor de verbouwing.

Een eeuw geleden was het een opslagtank voor 1000 m3 water. Straks kunnen Stadjers de ruimte huren voor een feest, lezing of expositie. De Watertoren-Noord aan de Noorderbinnensingel is gerestaureerd en verbouwd tot multifunctioneel centrum. Op 14 mei gaat de ‘Bovenkamer van Groningen’ open, zo maakte wethouder Roeland van der Schaaf boven in de toren bekend.

Aan de voet van de toren is kantoorruimte gerealiseerd. Via de oude trap in de toren én via een nieuwe glazen panoramalift aan de buitenkant kom je boven, in de ruimte voor de grote stalen opslagtank. In de tank is een auditorium gebouwd voor zo’n 100 bezoekers, en daarboven een grote zaal, met bar.

Watervat

Het stalen watervat, de inspectiebrug boven de tank, de steile trappen voor de werklieden, de betonnen lekbak, de peilstok in de trappenhal: wie de watertoren uit 1908 beklimt, ziet nog allerlei authentieke elementen. De zwarte stalen constructie van het waterreservoir is schoongemaakt en opengebroken, en biedt nu ruimte aan het ronde auditorium en de zaal daarboven. Via glazen gedeelten in de vloer kijk je uit op het auditorium. Boven je zie je de constructiebalken van de nok van de toren. Via de oorspronkelijke ramen in de zijkant van de toren heb je uitzicht over Stad. De ruimtes zijn af te huren voor exposities, lezingen, vergaderingen, voorstellingen en feesten. “Een vast agendapunt bij de verbouwing was de dansbaarheid van de vloer.”

1908

De watertoren is in 1908 gebouwd voor het Academisch Ziekenhuis en de omliggende wijkdelen. Ook bood de wateropslag een buffer bij calamiteiten met brand. In 1977 is de toren buiten bedrijf gesteld. Toen het waterleidingbedrijf werd geprivatiseerd, bleef de toren om onduidelijke redenen eigendom van de gemeente. Sloopplannen hielden de buurtbewoners tegen. Zij wisten de toren beschermd te krijgen als gemeentelijk monument. In 1987 kreeg de watertoren een forse onderhoudsbeurt. In 1991 schreef de gemeente een prijsvraag uit: ‘Wie ziet er toekomst in de watertoren?’ Het leverde spectaculaire inzendingen op, maar geen van alle voldoende realistisch. De initiatieven zouden de toren niet van een exploitatie kunnen voorzien.

Tot voor kort. “Het was nu of nooit”, aldus wethouder Roeland van der Schaaf. Zo is er geld vrijgekomen via de Crisis- en Herstelwet voor bouwprojecten in de economische crisis. “Het was geen gemakkelijke klus. Maar ik ben diep onder de indruk van het resultaat. Van elk hoekje is iets bijzonders gemaakt.” Zo zijn er aan de buitenkant van de watertank een keukenblok en wc gemaakt, en zijn er plannen voor een loungeruimte in de lekzolder onder de tank. “Ik begreep dat er al veel reserveringen zijn voor de ruimtes.” Tijdens Noorderzon zijn er drie verschillende voorstellingen te zien. Ook is er een foto-expositie gepland. Voor de Nacht van Kunst en Wetenschap is de ruimte verhuurd. Verder zijn er plannen voor een 360-graden-projectie van de Stad boven in de toren. “Mijn grote waardering en complimenten voor deze klus”, aldus Van der Schaaf.

Reserveren

Aan de voet van de watertoren is kantoorruimte gebouwd. Daar nemen Ralph Steenbergen van het adviesbureau voor huisvesting en vastgoed NESK, en Eileen Blackmore van het House of Design, een platform voor meubelontwerpers, en van het internetbedrijf Blackmore Media, hun intrede. Zij verhuren de ruimtes in de watertoren. Reserveren kan via Steenbergen@NESK.nl