Wonen

Zeventiende eeuwse borggracht ontdekt bijarcheologische werkzaamheden Oostelijke Ringweg

Bij de recent gestarte archeologische werkzaamheden langs de Oostelijke Ringweg te hoogte van het Meedenpad bij Beijum-zuid is onder meer de omgrachting van het terrein Zorgwijk aangetroffen en een muur die wellicht deel heeft uitgemaakt van een brugconstructie. Ook is er aardewerk uit de tijd van de borg (17e eeuw) gevonden. De fundamenten van de borg zijn bij de toenmalige sloop volledig verwijderd.


Leestijd: 2 minuten

Vanwege de ingrepen aan de Oostelijke Ringweg wordt op dit moment archeologisch onderzoek verricht aan de restanten van de borg Zorgwijk.
Studenten van de opleiding Archeologie van de Rijksuniversiteit hebben recentelijk in samenwerking met het archeologisch onderzoeks- en adviesbureau De Steekproef en de gemeente Groningen bij Beijum –Zuid diverse proefsleuven aangelegd.

Grondige sloop

De borg is kennelijk grondig gesloopt – er zijn op deze plek nog enkele uitbraaksleuven te vinden – maar de fundamenten zelf zijn weg. Op de rand van de gracht aan de zuidzijde is aan de kant van de borg is nog wel een muur aangetroffen, waarvan de precieze functie nog onduidelijk is. Het gevonden aardewerk past bij de datering van de borg (17e eeuws). Hoe oud de borg precies is, weten we niet. Het ligt voor de hand dat de borg het stamhuis van de familie Ulger is, die al vanaf de 15e eeuw in Noorddijk woonde, maar daar is (nog) geen hard bewijs voor. Wel is bekend dat de borg Ulgersma werd afgebroken in 1787 en de borg Zorgwijk een kleine eeuw later, in 1872.

Visvijver

In de sleuven het dichtst bij het Meedenpad zijn verder nog sporen van een visvijver aangetroffen, waar men – als een soort koelkast – gevangen vissen ‘vers’ kon houden tot het moment van consumptie.

Uit de gracht en de visvijvers worden botanische monsters genomen zodat we na analyse meer te weten kunnen komen over de inrichting van de tuinen en de boomsoorten die er gestaan hebben.

Aan deze zijde van de oostelijke ringweg lag vroeger de borg Zorgwijk, die samen met de borg Ulgersmaborg aan de overkant van de ringweg één complex vormde. Op de historische kaart uit de atlas van Hottinger (1773-1794), staan zowel de borg Zorgwijk als de borg Ulgersma ingetekend. Te zien is dat beide borgen een aparte toegang hadden, maar dat zij door middel van bruggetjes in de tuinen eromheen wel verbonden waren. De oostelijke ringweg is in de jaren ’70 tussen de beide borgen door aangelegd en scheidt nu nog steeds de twee terreinen.

Aanleiding

De aanleiding voor het onderzoek zijn de geplande aanpassingen aan de Oostelijke Ringweg/ Beneluxweg en de fietsbrug, onderdeel van het Meedenpad, uitgevoerd door de provincie Groningen. De verwachting is dat deze archeologische werkzaamheden nog ongeveer nog twee weken gaan duren.

Werkzaamheden archeologie

Aan de noordzijde van het Meedenpad en de oostzijde van de Oostelijke Ringweg ligt het restant van de borg Zorgwijk. Op basis van een vooronderzoek – waarbij de bodem van de gracht en een bewoningslaag van de borg zijn aangetroffen – heeft de provincie Groningen, in overleg met de gemeente Groningen, ervoor gekozen vervolgonderzoek uit te laten voeren in de vorm van een archeologische opgraving. Zo worden er onder meer proefsleuven aangelegd ter hoogte van het Meedenpad.