Een woning is energieneutraal, of in technische termen EPC 0, wanneer deze voor verwarmen, koelen, ventileren en warm water niet meer energie verbruikt dan hij duurzaam opwekt. Energieneutraal maken begint normaal gesproken altijd met maatregelen die er voor zorgen dat het energieverbruik wordt teruggebracht. Dat kan bijvoorbeeld met kierdichting, (drie-)dubbele beglazing, isolatie van de woning en efficiënt verwarmen met een warmtepomp. Het energieverbruik wat dan nog overblijft, wordt vervolgens gecompenseerd met bijvoorbeeld zonnepanelen. Wie een stapje verder wil gaan, kiest voor nul-op-de meter en compenseert ook al het energieverbruik voor het huishouden.
Er kleven een aantal hardnekkige misverstanden aan het woord ‘energieneutraal’. Een veelgenoemde is de aanname dat je alle energie die je opwekt ook zelf gebruikt. Dat is echter alleen het geval bij volledig zelfvoorzienende huizen en die zijn nog vrij schaars. Omdat de energie die je gebruikt en opwekt met zonnepanelen schommelt gedurende de dag en de seizoenen, blijft het elektriciteitsnetwerk nog nodig.
Een tweede misverstand is dat een energieneutraal wonen gelijk staat aan gasloos wonen. Maar dat hoeft niet. In veel gevallen wordt eerst het gebruik van aardgas teruggebracht met bijvoorbeeld een warmtepomp om vervolgens het gas wat nog nodig is te vervangen met duurzaam geproduceerd gas.
In Meerstad gebruikt niemand aardgas. Het is er gewoon niet.Alle huizen in Meerstad zijn ‘all electric’, uitstekend geïsoleerd en vaak voorzien van zonnepanelen en een warmtepomp. Koken gebeurt met inductie of elektrisch. Hiermee loopt Meerstad behoorlijk voor in het streven Nederland in 2050 helemaal aardgasvrij te maken.
“Het is een heel bewuste keuze geweest Meerstad aardgasvrij te bouwen. Die keuze is al gemaakt voordat de onrust over de gaswinning uit het Groninger veld begon” vertelt de directeur van Bureau Meerstad Walter Reinke. “De belangrijkste reden om geen gasleidingen aan te leggen was de wens om een duurzame wijk te maken. Als je het niet beschikbaar stelt, kun je het ook niet gebruiken. Soms is het even wennen, vooral onder de kookliefhebbers, maar die vinden hun draai ook snel.”
Begin 2017 richtten betrokken bewoners de Coöperatie Meerkracht op. Hun doel: Meerstad op papier maar ook in realiteit energieneutraal maken. “Het begint met besparen, want zonder besparen lukt het niet.” vertelt Stefan Haan, secretaris van de coöperatie. “We hebben informatieavonden gehouden over het slim gebruik van warmtepompen, afvalvermindering, enzovoort. Ook onderzoeken we de mogelijkheden voor gezamenlijke zonnedaken en kleine windmolens.” Hij vervolgt: “We hebben veel tips verzameld. Duurzaamheid hoeft geen comfort te kosten, is leuk om samen mee bezig te zijn, is goed voor het milieu en levert ook nog eens geld op.”
