Maandag werd de nieuwe grafsteen onthuld op het graf van de natuurkundige en Nobelprijswinnaar Frits Zernike (1888 – 1966) en zijn zus, de schrijfster Elisabeth Zernike (1891 – 1982) op begraafplaats Zorgvlied in Amsterdam. De originele steen is eind negentiger jaren verwijderd. Terebinth, de stichting voor funerair erfgoed, heeft het initiatief genomen tot het plaatsen van de nieuwe steen met beide namen erop.
Markante Nederlanders
Bert Lever, oud-voorzitter van Terebinth, heeft via een werkgroep van de Stichting graven van markante Nederlanders bezocht. “Nobelprijswinnaars zijn zonder discussie markante Nederlanders. In 2018 kwamen we er achter dat de steen op het graf van Frits en zus Elisabeth was verdwenen. Dat is nu hersteld,” aldus Lever.
Frits Zernike werd in 1888 geboren in Amsterdam. Hier studeerde hij scheikunde en in 1913 werd hij assistent in Groningen bij de astronoom J.C. Kapteyn. In 1915 werd hij lector in de wiskundige natuurkunde en in 1920 hoogleraar in de theoretische natuurkunde.
In de jaren dertig kreeg Zernike belangstelling voor de fysische optica, wat heeft geleid tot zijn ontdekking van de fasecontrastmethode en zijn uitvinding van de fasecontrastmicroscoop. Met Amerikaanse optica-specialisten en de firma Zeiss ontwikkelde Zernike een microscoop met een kleurfasecontrast. Hiermee worden de structuren van een preparaat contrastrijker, dus beter zichtbaar.
Nobelprijs voor Natuurkunde
In 1953 ontving Zernike voor zijn fasecontrastmicroscoop de Nobelprijs. Daarnaast heeft hij talrijke wetenschappelijke onderscheidingen, erelidmaatschappen en eredoctoraten verworven in binnen- en buitenland.
Eerherstel voor Elisabeth
Elisabeth Zernike heeft meer dan 30 romans en dichtbundels op haar naam. In 1921 was zij de eerste vrouw in Nederland die werd onderscheiden met een literaire prijs, toegekend door de Maatschappij der Nederlandse Letterkunde. Na haar overlijden werd ze bijgeplaatst in het graf van haar broer Frits. Elisabeth was ongehuwd en had geen kinderen.
Omdat er geen directe familie was die kon zorgen voor haar graf werd zij bijgeplaatst in het reeds bestaande graf. De grafsteen werd echter niet aangepast. Dankzij stichting Terebinth en de medewerking van begraafplaats Zorgvlied is dat nu hersteld: er is een nieuwe steen met de namen van beide Zernike-telgen. “Ere wie ere toekomt”, aldus de Rijksuniversiteit Groningen.
