In de afgelopen maanden hebben we een term snel in belang zien toenemen: het ‘startup ecosysteem’. Klinkt prachtig natuurlijk en is ook een term die goed past in het rijtje kennis(management), innovatie, ondernemerschap en startups. Maar wat is dat eigenlijk een ‘startup ecosysteem’?
Startup Delta
De term is in zwang gekomen met de start van Startup Delta van Neelie Kroes. Een belangrijke doelstelling van Startup Delta is het verbinden van de verschillende ‘startup ecosystemen’ in Nederland, om zo van ons land 1 grote ‘startup delta’ te maken, die internationaal in de top mee gaat draaien. Echter, als je even zoekt op internet vind je meer dan 30 verschillende definities van ecosysteem. Dat op zich geeft natuurlijk al te denken. De biologie, waar de term oorspronkelijk vandaan komt, hanteert als meest eenvoudige definitie van ecosysteem ‘het geheel van alle organismen in een bepaald gebied, hun onderlinge wisselwerkingen en hun leefomgeving.’
Wanneer we deze definitie toepassen op het ‘startup ecosyteem’ gaat het dus vrij vertaald om ‘het geheel van startups en met startups verbonden activiteiten in een bepaald gebied, hun onderlinge wisselwerking en hun leef- en werkomgeving.’ De vraag die nu opkomt is: heeft Groningen een sterk startup ecosysteem?
Startups
Wanneer we naar startups kijken, kunnen we weer gaan discussiëren over de definitie van een startup, maar dat zal een eeuwigdurende discussie blijven. Ik onderschrijf daarom voor nu grotendeels de definitie van Ronald Mulder van een startup: de kern van het bedrijf moet online zijn en het product moet schaalbaar zijn. Hoe meer je aan deze eisen voldoet, hoe meer startup. Maar ook het innovatieve fietsenfabriekje of het restaurant met een nieuw ‘food concept’ mogen we wat mij betreft tot de startups rekenen. Zo beschouwd heeft Groningen veel startups en draait de stad mee in de top van Nederland. Dat wordt bevestigd door rankings als de GUESSS, de FD Gazellen en de Deloitte Fast50.
Broedplaatsen
Kijkend naar met startups verbonden activiteiten zoals netwerken, communities, incubatoren en acceleratoren, is Groningen zeer sterk ontwikkeld. Hier en daar zelfs wat overontwikkeld. Een eerste inventarisatie door het Groningen Center for Entrepreneurship Value050 leverde onlangs meer dan twintig broedplaatsen op voor startups in de stad, van kleine en gespecialiseerde tot en met zeer grote zoals het onlangs informeel geopende ‘Big Building’ met opnieuw duizenden vierkante meters voor startups.
Op het eerste gezicht erg mooi natuurlijk, maar het roept tevens vragen op over een ander element in de definitie, de ‘onderlinge wisselwerking’. Wie doet wat en waarom? Enige mate van specialisatie kan goed werken. Een gespecialiseerde incubator voor creatieve bedrijven kan stimulerend werken door de aanwezigheid van andere creatieve bedrijven. Anderzijds kan heterogeniteit ook stimuleren. Een ondernemer kan geïnspireerd raken door en leren van andere disciplines en sectoren, de basisfilosofie van onder meer de incubator Cube050 en The Big Building.
Wisselwerking
Hier staan we in Groningen voor grote uitdagingen. Hoe zorgen we ervoor dat niet op meer dan twintig plaatsen gelijktijdig het wiel wordt uitgevonden? Hoe zorgen we dat de eigenheid van incubatoren en broedplaatsen vooral kansen biedt voor onze startups? Hoe maken we gebruik van de expertise en activiteiten van alle betrokkenen om de ‘onderlinge wisselwerking’ te versterken? Dat vraagt om afstemming en om het herkennen en erkennen van eenieders sterke punten en bijdragen aan het ‘startup ecosysteem’.
Het initiatief ‘Founded in Groningen’ is een eerste poging daartoe. Nu nog vooral een overzicht. Op termijn mogelijk een landkaart met duidelijke ‘landmarks’ en routes. Als we vervolgens in staat zijn om de witte plekken op die kaart – zoals de financieringsmogelijkheden voor groei – goed in te kleuren, zijn we met elkaar op weg naar een sterk en duurzaam ‘startup ecosysteem’ dat internationaal hoge ogen gaat gooien.
En ter relativering tenslotte. Een jungle is ook een ecosysteem. Een uitermate rijk ecosysteem bovendien.
