Herstel beschadigde speekselklieren mogelijk met stamceltherapie

Per jaar wordt er wereldwijd bij ongeveer 500.000 patiënten een hoofd- en/of halstumor gediagnosticeerd. Deze patiënten worden voornamelijk behandeld met radiotherapie, eventueel in combinatie met chirurgie en/of chemotherapie. De hoge stralingsdosis die nodig is om het kwaadaardige weefsel te vernietigen, kan ook gezonde weefsels beschadigen. In het hoofd- en halsgebied behoren de speekselklieren tot de meest stralingsgevoelige organen. Uiteindelijk verliest meer dan 64 procent van de patiënten de speekselproductie permanent.

Lombaert onderzocht de mogelijkheid om na afloop van de bestraling de speekselproductie weer op gang te brengen met behulp van stamcellen. Stamcellen zijn primitieve cellen met het vermogen zichzelf te vernieuwen en te differentiëren in andere celtypen. Ze worden onderverdeeld in embryonale en volwassen stamcellen. In dit onderzoek werden volwassen stamcellen gebruikt, afkomstig uit het beenmerg en uit de speekselklieren.

Lombaert deed niet alleen experimenteel onderzoek met muizen, maar onderzocht ook de mogelijkheid om stamcellen uit de menselijke speekselklier te isoleren, en deze in het laboratorium op te kweken. Dit bleek mogelijk te zijn. Nader onderzoek moet uitwijzen of ook opgekweekte menselijke stamcellen kunnen uitgroeien tot speeksel producerende cellen. Als dit inderdaad lukt, kan dat een aanzienlijke verbetering opleveren van de kwaliteit van leven van patiënten die door bestraling hun speekselklierfunctie hebben verloren. Bovendien kan de onderzochte methode wellicht ook gebruikt worden bij het herstel van andersoortig weefsel dat beschadigd raakt door bestraling.