Van een levendbarende hagedissensoort, Niveoscincus ocellatus, op het Australische eiland Tasmanië, analyseerden de onderzoekers veldgegevens over geslachtsverhoudingen en reproductief succes. Een embryo van de hagedissensoort kan uitgroeien tot zowel een mannetje als een vrouwtje. De wetenschappers vergeleken een populatie aan de kust van het eiland met een populatie op 900 meter hoogte. De methode van geslachtsbepaling bleek binnen de soort te kunnen verschillen: In de kustpopulatie is temperatuur de bepalende factor, terwijl in de populatie in hoger gelegen gebied genetische elementen het geslacht bepalen.
Vrouwtjes
Evolutionair gezien is temperatuursafhankelijke geslachtsbepaling voor hagedissen gunstig, aldus onderzoeksleider Ido Pen. Temperatuur voorspelt namelijk ten dele het reproductief succes van een soort, omdat warmte een positief effect heeft op de groei van de jongen. Met name bij vrouwtjes resulteert een hoge temperatuur in een groter reproductief succes, omdat zij de nakomelingen voortbrengen. Pen: ‘Na een gunstig eerste jaar, kunnen ze eerder met reproductie beginnen. Evolutionair kan een soort met temperatuursafhankelijke geslachtsbepaling hiervan profiteren: in een warme perioden worden vrouwtjes geboren, in koude mannetjes.’
Innovatie
Onderzoek Groningse hoogleraar: Geslachtsbepaling bij hagedissen afhankelijk van temperatuur
De omgevingstemperatuur bepaalt het geslacht van de hagedissensoort Niveoscincus ocellatus in laaggelegen gebieden. Op hoger gelegen plaatsen bepalen genetische factoren het geslacht. Dat concluderen onderzoekers onder leiding van de Groningse hoogleraar Ido Pen. De resultaten van het onderzoek zijn op 27 oktober door Nature online gepubliceerd.
Leestijd: 1 minuut
