Het onderzoek vergelijkt hoe eigenaren van rijksmonumentale woningen hun pand in de praktijk verduurzamen, en wat de effecten kunnen zijn als ze verder gaan verduurzamen. Het gaat dan vooral over de effecten op de monumentale waarde, de energieprestatie en Co2-uitstoot.
Voor het onderzoek zijn vijf verschillende rijksmonumentale panden onderzocht in de provincie Groningen: een villa in Appingedam, boerderijen in Spijk en Ezinge, een kerk in Musselkanaal en een rentenierswoning in Leens.
De aanleiding voor het onderzoek was dat er nog weinig bekend was over de maatregelen die deze eigenaren nemen op gebied van duurzaamheid. Dat was nog niet eerder onderzocht. Het vertrekpunt was de GRRG-subsidie van de provincie Groningen restauratie en groot onderhoud van rijksmonumenten, waarin is budget beschikbaar is voor verduurzaming.
De erfgoedsector is internationaal vrijgesteld van de energiedoelstellingen uit het Klimaatakkoord, maar heeft zich ten doel gesteld veertig procent energiebesparing in 2030 en zestig procent besparing in 2040 te verwezenlijken.
Bij de vijf onderzochte rijksmonumenten was veel aandacht in hoeverre de verduurzaming impact had op de monumentale waarde. In de rentenierswoning in Leens is bijvoorbeeld vacuümglas gebruikt met hoge isolatiewaarde. Het verschil met het aangezicht van het pand met het originele glas is minimaal. In de kerk in Musselkanaal kon het monumentale houten dak worden geïsoleerd, dat moest met een dun pakket aan de buitenzijde. Op die manier bleek de monumentale beleving van de historische kapconstructie aan de binnenzijde volledig intact en bleven de aanpassingen aan de buitenzijde beperkt zichtbaar.
