Chronische nierschade treft zo’n tien procent van de bevolking en wordt vaak pas in een relatief laat stadium ontdekt. Dat komt omdat mensen vaak geen klachten ervaren bij beginnende nierschade.
Om te bepalen of er sprake is van nierschade wordt de hoeveelheid spierafvalstof creatinine in het bloed gemeten. Een hoger creatininegehalte betekent dat de nieren slechter werken. De hoeveelheid creatinine is echter ook afhankelijk van de spiermassa en verschilt daardoor per persoon. De Borst: “Een bodybuilder heeft meer creatinine in het bloed dan iemand die heel slank is.”
Een nieuwe marker
De Borst wil onderzoeken of er een andere methode kan worden gebruikt om nierschade vast te stellen. “Ik zoek een marker die uitsluitend samenhangt met de nierschade die iemand heeft.”
Hij gaat daarvoor in een grote hoeveelheid gegevens op zoek naar stofjes die zowel in bloed als urine te vinden zijn. “Met AI wil ik in deze data kijken of er een marker is te bepalen, of een combinatie van markers, die beter samenhangen met de mate van nierschade dan creatinine.”
De Borst maakt daarvoor gebruik van gegevens uit de biobank Transplantlines, die bloed- en urinegegevens verzamelt van heel veel mensen. Door ook samen te werken met collega’s in onder andere de Mayo Clinic (Verenigde Staten) en het Karolinska Instituut (Zweden), wil De Borst van meer dan 3000 personen gegevens analyseren.
Met behulp van een nieuwe marker zou nierschade eerder kunnen worden vastgesteld. Dat is voor de patiënt van groot belang, volgens De Borst. “Nierfalen is de ergste vorm van nierschade. Hierbij heeft een patiënt een transplantatie of dialyse nodig om te blijven leven. Als we eerder nierschade kunnen vaststellen, voorkomt dat veel leed bij de patiënten.”
Twee miljoen euro Europese subsidie
De Borst heeft voor dit onderzoek een ERC Consolidator Grant ter waarde van twee miljoen euro ontvangen van de European Research Council (ERC). Deze Grants worden toegekend aan excellente onderzoekers met ten minste zeven en maximaal twaalf jaar onderzoekservaring. Zij moeten de baanbrekende aard, ambitie en haalbaarheid van hun wetenschappelijk voorstel aantonen. De financiering is verstrekt voor vijf jaar; hiermee kan De Borst meerdere promovendi en postdoc-onderzoekers aanstellen.
