‘Wij gaan er vanuit dat we de komende jaren zo’n 25 tot 35 miljoen zullen moeten bezuinigen. Dat is echt een zeer fors bedrag, wanneer je weet dat een heel groot deel van de begroting van de provincie al helemaal vast ligt: doeluitkeringen en huisvestingskosten, waar wij als provincie geen invloed op hebben. Dat betekent dat wij alleen kunnen snijden in zaken waar wij wel invloed op hebben. Dus we houden dan wel heel weinig ruimte over om nieuw beleid te voeren’, aldus Moorlag.
Waar hij de bezuinigingen vandaan denkt te halen, dat hoopt hij in oktober te kunnen melden aan Provinciale Staten, tijdens een speciale Commissievergadering. Toch zullen de meeste bezuinigingen niet al per 2010 ingevoerd hoeven te worden. Want de regering heeft al laten weten dat het in deze crisistijd zeer onverstandig zou zijn om nu al te bezuinigen. ‘Vanaf het jaar 2011 moet het overheidstekort met 0,5 procentpunt per jaar afnemen, en dus zullen de eerste grotere bezuinigingen dan ook pas vanaf dat jaar gerealiseerd worden’.
Spannende tijden
Het worden hoe dan ook spannende tijden voor William Moorlag (49). Sinds 1 juni is hij gedeputeerde van Financiën, Ruimtelijke Ordening en Grote Projecten, zoals Meerstad. Hij is momenteel misschien wel de machtigste man binnen het college van G.S. omdat de PvdA nu eenmaal de grootste Statenfractie heeft.
Dat hij nu een van de belangrijkste politici van Groningen is, is opmerkelijk omdat hij een bijzondere loopbaan heeft gevolgd. Hij was eerst een tijdje werkloos maar korte tijd later werd hij bij-rijder op een maaitractor. Maar vanaf de jaren zeventig heeft hij zich steeds verder ontwikkeld. Hij kent daardoor in elk geval veel sectoren in de Groninger economie, van laag tot hoog.
‘Ik ben geboren in Onderdendam. Na de lagere school in Bedum ben ik naar het Hogeland College in Warffum gegaan, maar ik kon de havo niet doen, althans het ging niet lekker. Daarop ben ik naar de mavo in Middelstum gegaan, en daarna terug naar de havo in Delfzijl’, aldus Moorlag.
In 1977 werd hij werkloos, maar kon dat jaar aan de slag bij De Twaalf Hoven in Winsum, als ziekenverzorger. Daar werkte hij elf jaar, en volgde er de opleding HBO Personeelswerk. Hij werd actief bij de vakbond ABVA/KABO en uiteindelijk voorzitter van de Ondernemingsraad. In 1989 trad hij bij de vakbond in dienst, als sociaal-juridisch medewerker. Nadat hij dat vijf jaar had gedaan werd hij vakbondsbestuurder. Uiteindelijk werd hij in 2003 gevraagd om voor de PvdA Statenlid te worden: hij werd meteen fractievoorzitter.
‘Die overstap naar de politiek was niet zo heel groot. Want zowel in de politiek als in de vakbeweging heb je te maken met belangentegenstellingen en botsende opvattingen. Daarin moet je je weg zien te vinden’, zegt Moorlag.
Opvolger Calon
Dat hij meteen fractievoorzitter werd kwam omdat er door de verkiezingswinst van de PvdA in 2003 een enorme uittocht uit de fractie was: er traden 15 nieuwelingen aan, in een fractie met 20 leden. Ervaren Statenleden waren doorgestroomd om gedeputeerde te worden.
Dit jaar vertrok Marc Calon en volgde Moorlag deze flamboyante politicus op, die de afgelopen tien jaar een enorm stempel op de provincie Groningen drukte, onder meer door de Blauwe sStad werkelijkheid te laten worden, en door een strak ruimtelijke ordeningsbeleid. Volgens Moorlag zal het beleid niet veel verschillen van dat van zijn voorganger. ‘We zijn andere persoonlijkheden. Maar we komen wel voort uit dezelfde politieke stroming. Het PvdA- programma is richtsnoer voor alle twee. Het grootste verschil tussen Calon en mij is dat het beschikbare budget aanzienlijk kleiner is geworden; het zijn andere tijden!’
Over de Blauwes Stad gesproken: als je nu ziet wat een dure huizen daar staan, is dat dan nog wel een onderwerp voor een PvdA-bestuurder om je mee te profileren naar de PvdA –achterban ?
‘Ja, toch wel. Volgens critici is de Blauwes Stad dan misschien een wijk met ‘grote woningen voor ‘’rieke stinkerds’’’, maar het is ons niet om die rijke mensen te doen geweest. De Blauwes Stad is vooral bedoeld geweest als een project om een impuls te geven in de regio en de koopkracht te vergroten in dit gebied: daar kan iedereen van profiteren. En ga er nu maar eens kijken: je ziet dat er nu al veel meer bedrijvigheid is gekomen. En bij Oostwold bijvoorbeeld is een prachtig strand, waar iedereen uit de omgeving ’s zomers van profiteert’’.
‘De PvdA heeft altijd getracht op te komen voor gewone mensen en we doen dat nog steeds. Maar de PvdA heeft ook altijd een meer libertijnse, cultureel verheffende instelling gehad. Dat betekent dat je vooral niet kortzichtig moet zijn en dat je een project als de Blauwes Stad steunt om veel meer mensen er beter van te laten worden’’.
Meerstad
Behalve Blauwe Stad in Ooost-Groningen is er ook nog Meerstad, tussen Groningen en Harkstede/Slochteren. .
Meerstad gaat later van start met de verkoop van woningen dan gepland, als gevolg van de recessie. Meerstad wil haar ambities om een hoogwaardig woon-, werk- en recreatiegebied te realiseren echter gewoon naleven en daarmee de kwaliteit hoog houden. De verkoop gaat daarom pas volgend jaar van start. Maar zoals bekend blijft de renteteller wel gewoon flink doortikken. Maar dat is volgens Meerstad wel in de financiële opzet van Meerstad verwerkt, dus daar lopen bijv. de gemeenten geen extra risico’s.
Over conjunctuur heen kijken
‘Meerstad en Blauwe Stad blijven een punt van grote zorg. Maar ik vind wel dat je bij dit type projecten door de conjunctuur heen moet kijken. De recessie gaat ooit wel weer over. In de stad Groningen was steeds te weinig aanbod van woningen voor de middenklasse, die massaal uitweek naar Noord-Drenthe. Op de langere termijn blijft de stad Groningen dan ook wel degelijk een wijk als Meerstad nodig hebben. Tot 2020 is er behoefte aan 25.000 nieuwe woningen in de regio Groningen –Assen’.
Groninger Forum en Tram
De provincie Groningen heeft de afgelopen jaren enorm veel geïnvesteerd. Mede door de bezuinigingen bij het Rijk gedwongen verwacht Moorlag dan ook dat er minder sprake zal zijn van een ‘’ontwikkelingsagenda’’, en veeleer van een beheers- en saneringsagenda.
‘Als politicus wil je de vragen die uit de samenleving komen het liefst allemaal bedienen, maar je kunt niet aan alle wensen voldoen. En zeker vanaf 2011 zullen we keuzes moeten maken. Voor de stad Groningen betekent dat dat we momenteel in beeld proberen te brengen hoe we de voor de stad zo belangrijke projecten als Regiotram, Groninger Forum, Stationsgebied en UMCG Noord zullen kunnen faciliteren. Want ook hiervoor geldt: de bodem van de schatkist is nu echt bereikt’, aldus William Moorlag.
