Nieuws

“Groningen profiteerde stelselmatig van slavenhandel”

Vroegere burgemeesters en raadsleden in Groningen profiteerden zeer van de slavenhandel. Het is niet zo dat slavenhandel werd bedreven door incidentele mensen die in Groningen woonden: nee, stadsbestuurders van Groningen hebben er jarenlang systematisch van geprofiteerd. Met hulp van die stadsbestuurders werden gruwelijke misdrijven gepleegd door de VOC en West Indische Compagnie (WIC), en daar is de stad Groningen dus bij betrokken geweest.


Leestijd: 2 minuten

Dat concluderen onderzoekers van de Rijksuniversiteit Groningen en het Groninger Museum. Het onderzoeksrapport over de slavernijgeschiedenis van het stadsbestuur is afgelopen week gepresenteerd aan de gemeenteraad.

“Onze stad Groningen is betrokken geweest bij een gruwelijke misdaad”, schrijven de onderzoekers Anjana Singh, Lieuwe Jongsma en Bram Tánczos in hun rapport ‘De slavernijgeschiedenis van Groningen’. “Verschillende mensen die in Groningen woonden en werkten verwierven rijkdom door overzeese handel, waarvan de donkere kant slavernij en handel in tot slaaf gemaakte mensen was.” De Groningers waren betrokken bij zowel de VOC als ook de WIC.

Slavenhandelsonderneming

Over de betrokkenheid bij de VOC schrijven de onderzoekers onder meer: “Het is duidelijk dat Groningers die raadslid waren of banden hadden met raadsleden op elke niveau binnen de VOC deelnamen aan de handel in tot slaafgemaakte mensen.” En over de betrokkenheid van bestuurders bij de WIC: “De voorgangers van de huidige burgemeesters en wethouders waren direct en diep betrokken bij de regionale tak van de belangrijkste Nederlandse slavenhandelsonderneming, zowel persoonlijk als uit hoofde van hun functies.”

Geldbelangen

Het beleid van het stadsbestuur leidde ertoe dat bestuurders via de VOC en WIC directe geldbelangen verwierven. “Beide bedrijven profiteerden van de handel in slaven”, aldus de onderzoekers. “Beide ondernemingen gebruikten slaven op hun plantages. Het stadsbestuur was direct en indirect verbonden met de zowel de VOC als de WIC. Welvaart verkregen door slavernij vond zijn weg terug naar de stad Groningen.”

Motie

Het rapport over de slavernijgeschiedenis is aangeboden aan raadslid Jim Lo-A-Njoe overhandigd. Hij was één van de initiatiefnemers van een aangenomen motie die raad heeft aangenomen om tot dit onderzoek te komen naar de rol van Groningen en in het bijzonder die van het stadbestuur bij slavernij in de overzeese gebieden waar de VOC (de Verenigde Oostindische Compagnie) en de WIC (de Westindische Compagnie) actief waren.

Excuses Slavernijverleden

De onderzoekers zijn in hun onderzoek ook ingegaan op de banden van het stadsbestuur met slavernij. Ook de verbanden tussen racisme en slavernij in het verleden en hun huidige vormen en het onderwerp excuses komen aan de orde. In 2023 is al aangekondigd dat het college excuses aan wil bieden voor de rol van het stadsbestuur in het slavernijverleden. Het college zoekt in overleg met de nazaten naar een passende datum.

Lees hier het onderzoek ‘De Slavernijgeschiedenis van Groningen’ . Ook meer op de website van de gemeenteraad.

(Foto: gemeente Groningen).