Nieuws

'Groningen: regionale euthanasie op afstand' (OPINIE)

‘Praatjes vullen geen gaatjes’. Deze uitdrukking past naadloos op het recente ‘aardbevings-optreden’ van minister Wiebes  in de Tweede Kamer. Veel woorden, veel zogenaamd begrip. Dat oogt sympathiek, maar geen enkele oplossing, vooral open eindjes, gevangen in procedures. Zich verschuilend achter ambtenaren en commissies die ‘hard aan het werk zijn’ en blijkbaar niet in staat zijn de minister adequaat op de hoogte te houden. Een passend dekmantel die blijkbaar een dieper doel moet  dienen.


Leestijd: 3 minuten

Kabinet gevallen; minister Eric Wiebes vertrekt per direct
Kabinet gevallen; minister Eric Wiebes vertrekt per direct

Goed plan Groningen
Het vijfpuntenprogramma van gemeenten, provincie en maatschappelijk Groningen, dat redelijk en zeer to the point is, wordt door de minister vrijwel achteloos aan de kant geschoven, als een document dat te wollig is. Het vertrouwen van Groningen in Den Haag is van nul tot onder het vriespunt gedaald. ‘Geld speelt geen rol’ zegt Wiebes, ondertussen bakken met geld uitgevend aan de bureaucratie. 

Manipuleren
Den Haag is ziende blind en heeft geen oog voor de ernstige realiteit in Groningen. Ingewijden in Groningen noemen het geheel een ‘bestuurlijk zootje’, waar de lakschoentjes bang zijn vieze voeten te krijgen in de klei. De minister focust zich op zijn eigen gelijk, framet dit en manipuleert de voorlichting. Het zijn zware woorden, maar de praktijk wijst uit dat het zo werkt. 

Behandelplan
In dit proces is iets zeer opmerkelijks aan de hand. Het lijkt er op dat achterliggende belangen een prominente rol spelen en beknibbelen op geld hier onderdeel van uitmaakt. Het wordt tijd dat dit eerlijk op tafel  wordt gelegd.

Laat ik dit duidelijk maken aan de hand van een voorbeeld. In het ziekenhuis, waarin ik in deze periode veelvuldig verkeer, wordt op basis van een nauwkeurig en gedetailleerd onderzoek een zo voorspelbaar mogelijk behandelplan opgesteld om het leven van de patiënt te verbeteren en levens te redden. Zo’n benadering zou je ook minimaal verwachten in het aardbevingsdossier van Groningen. Maar Den Haag beoordeelt de patiënt op basis van een computermodel dat zich laat lezen als een roulettespel, zo zeggen ook de Groninger bestuurders (‘de realiteit is anders dan de computertheorie’). Blijkbaar hebben de levens van de bewoners en het psychische leed dat ze wordt aangedaan geen politieke waarde. Je kunt het omschrijven als regionale euthanasie op afstand. 

Jokken
He zogeheten HRA –computermodel  (Hazard and Risk Assessment) is bedoeld om versterking van woningen te beoordelen, en reduceert vervolgens het aantal woningen van potentieel 15.000 tot slechts 1500. Minister Wiebes doet voorkomen dat dit  computermodel is geaccordeerd door de Groninger bestuurders. Deze bestuurders hebben juist in de bespreking van juli 2018 dit model tot de grond toe afgebroken en willen een ruime versterkingsbenadering zoals door Hans Alders beloofd. Vervolgens heeft Wiebes het HRA- model eenzijdig opgelegd. Wiebes jokt dus. In de 14 voorlichtingsavonden die de gemeente Loppersum in de dorpen hield is het model eveneens afgebrand en wist de NCG-woordvoerder (Nationaal Coördinator Groningen) er na vergeefse pogingen geen positief woord meer over te zeggen. 

En Wiebes maar benadrukken in de Tweede Kamer dat er goede voorlichtingsavonden worden gehouden, terwijl de bewoners zelf aangeven geen vertrouwen meer te hebben in de dokters en verpleegkundigen die namens de minister huizen moeten opereren. 

Nog twee voorbeelden die de wenkbrauwen doen fronsen: Van het vrijdagse bestuurlijke overleg op het Groninger provinciehuis worden volgens deelnemers geen notulen gemaakt en de besluitenlijstjes rammelen. Het leefbaarheidsfonds van 1,15 miljard is deels gevuld met geld dat al voor Groningen was bestemd en er dreigen tegen de afspraken in verstevigingsuitgaven uit te worden betaald. 

Gebiedsaanpak
Logisch is om de schadeafhandeling en de versterking in samenhang op te lossen, zo veel mogelijk per gebied, zoals de provincie Groningen, zeven gemeenten en de twee maatschappelijke organisaties Groninger Gasberaad en Groninger BodemBeweging samen voorstellen. Wiebes wil een gescheiden benadering: oude schade (‘ ik zal informeren of dit goed gaat’), nieuwe schade (‘we doen ons best), versterking volgens zijn eigen model, onzekerheid over de versterking waarover al een besluit was genomen (afspraak blijkt dus geen afspraak). De uitvoering wil de minister met de gemeenten doen, die vervolgens door voorwaarden hun handen op de rug moeten houden. Dit deed wethouder B. Schollema van Loppersum twitteren: 'we pakken het per gebied aan of niet'.  

Taak voor alle politieke partijen, in bijzonder de regeringspartijen, het lef te hebben nu eens buiten de partijlijntjes te kleuren. Aan speldenprikjes hebben we niks. Dat vergt lef, eerlijkheid en rechtvaardigheid. Groningen is een regeringscrisis waard.

Martin Scholma, Bedum; ondernemer