De gevolgen van de gaswinning hebben diepe sporen nagelaten. Duizenden mensen wachten nog steeds op schadeherstel, versterking van hun huizen of de mogelijkheid om terug te keren naar een veilige woning. De stress en onzekerheid die hiermee gepaard gaan, laten zich niet meten in euro’s of festiviteiten. Voor gedupeerden voelt het voorstel om de beëindiging van de gaswinning te markeren als een schoffering: een feest is het laatste waar men behoefte aan heeft.
De gereserveerde middelen zouden beter besteed kunnen worden aan het herstel van lokale gemeenschappen.
Het sluiten van de gaskraan is slechts een eerste stap. De reparatie van vertrouwen, gemeenschappen en de mentale weerbaarheid van Groningers vereist meer dan een grootschalig evenement. Het herstelproces moet van onderop worden opgebouwd, met lokaal gedragen initiatieven die door de inwoners zelf worden bedacht en uitgevoerd.
Denk aan een gezamenlijk ontbijt, een buurtfestival georganiseerd door jongeren of ontmoetingen waarin mensen samenkomen om te praten, te herdenken, te lachen en te helen. Geen groot centraal moment, maar een verzameling van momenten, verspreid over de hele provincie. Dit soort initiatieven doen meer voor de gemeenschap dan een symbolisch evenement dat voor sommigen een feest is, maar voor anderen slechts pijnlijke herinneringen naar boven haalt.
Het College van Gedeputeerde Staten benadrukte dat het moment “voor de Groningers, met de Groningers en door de Groningers” wordt georganiseerd.
Dat klinkt mooi, maar wordt in de praktijk moeilijk wanneer de gevoelens hierover zo verdeeld zijn. Het is gevaarlijk om te denken dat één markeringsmoment de complexiteit van de problemen en emoties in Groningen kan vatten. Een centrale bijeenkomst kan de pijn van veel mensen in het gebied niet verzachten en zet in de rest van Nederland het beeld neer dat de gevolgen van de gaswinning achter ons liggen.
Bovendien is het van belang om inwoners zelf te laten bepalen hoe zij hun gemeenschap willen versterken. Het is aan Groningers om te bepalen hoe en wanneer zij willen vieren, herdenken, helen of vooruit willen kijken. Het voorstel van het College van Gedeputeerde Staten komt nu te geforceerd over en mist de kern van de huidige behoefte aan oprechte verbinding.
Wat Groningen nodig heeft is het versterken van het noaberschap: een cultuur van onderlinge steun, maatwerk en ruimte voor iedereen om op hun eigen manier bij te dragen aan herstel. Het College zou het voorstel nu het markeringsmoment is uitgesteld moeten herzien en dit geld moeten inzetten voor initiatieven die werkelijk de gemeenschapszin herstellen en versterken.
Laten we niet vergeten dat het herstel van Groningen niet gaat over grote gebaren of symbolische momenten, maar over de lange weg naar het terugwinnen van vertrouwen, veiligheid en saamhorigheid. En die weg begint bij de mensen zelf. Vanuit hier.
Kristel Rutgers (Statenlid namens het CDA in de provincie Groningen).
