De COEN-uitkomsten komen overeen met recente publicaties van het CBS. In de vergelijking met het voorafgaande kwartaal gaat de lijn omhoog, maar het omzetniveau ligt nog beduidend lager dan in dezelfde periode van 2008. Vier kwartalen achtereen met een krimpende economie, worden niet in een klap goedgemaakt.
De meeste sectoren dragen bij aan de verbetering van het stemmingsbeeld. In de realisaties over het derde kwartaal van 2009 hadden in alle sectoren de negatieve antwoorden op de vraag naar de omzetontwikkeling nog de overhand. In de verwachting voor het vierde kwartaal is dat alleen nog het geval in de bouw en horeca/verzorgende diensten. In de andere sectoren zijn er nu meer ondernemers met een positieve omzetverwachting dan met een negatieve.
Over het gehele bedrijfsleven gerekend verwacht 26 procent van de bedrijven een omzetstijging ten opzichte van het derde kwartaal en 23 procent een omzetdaling. Groot is het verschil dus niet. Maar omdat de verkoopprijzen onder druk staan, vormt het wel een aanwijzing voor een aantrekken van de afzet van goederen en diensten. Deze trend lijkt in 2010 te zullen aanhouden.
In enkele sectoren staan de ontwikkelingen onder invloed van het wisselen van de seizoenen. Voor de horeca is het vierde kwartaal geen topper, omdat dan de toeristische bestedingen laag zijn. De detailhandel piekt dan juist vanwege de decemberverkopen. Ook de transportsector verbetert zich sterk ten opzichte van het derde kwartaal. Wellicht speelt de campagnetijd in de agro-industrie hierbij een rol.
Ook internationaal lijkt het dieptepunt van de crisis achter ons te liggen. De industrie profiteert daarvan in de vorm van een lichte stijging van het aantal exportorders. Niettemin blijft het oordeel over de buitenlandse orderpositie terughoudend. Een op de drie exporterende bedrijven in de industrie vindt nu dat er te weinig orders komen uit het buitenland. Een half jaar geleden had ruim 40 procent die mening.
Dat het herstel broos is, blijkt ook uit het feit dat veel bedrijven blijven snijden in hun personeelsbestand en minder investeren.
Bijna een kwart van de ondernemers verwacht in het vierde kwartaal de personeelsbezetting te zullen verminderen, 6 procent heeft behoefte aan extra personeel. Die verhouding wijkt nauwelijks af van de realisatie over het derde kwartaal.
