Dat bleek maandag 7 juni tijdens een unieke Duits-Nederlandse conferentie in Oldenburg over het thema ‘Banenmotor Energiesector in het Noorden’, georganiseerd door de Nieuwe Hanze Interregio en stichting Energy Valley. Aan de conferentie werd deelgenomen door de minister van onderwijs en wetenschappen in Niedersachsen, Johanna Wanka, gedeputeerde Rudie Slager van de provincie Groningen, politici uit Niedersachsen, Statenleden uit Friesland, Drenthe en Groningen en deskundigen uit onderwijs, bedrijfsleven en energiesector.
In Duitsland zal het aantal banen in duurzame energie naar verwachting groeien van 300.000 nu naar 500.000 in 2020. Voor Noord-Nederland wordt een groei verwacht van 10.000 arbeidsplaatsen tussen nu en 2015 van 25.000 naar 35.000. De grote vraag is echter hoe in beide grensregio’s het enorme aantal vacatures kan worden vervuld, ook gezien de demografische ontwikkelingen en het groeiend tekort aan vakmensen.
‘Er komt een massief probleem op ons af, zowel voor Noord-Nederland als voor Noordwest-Duitsland. Op dit moment alleen al worden er honderd ingenieurs gezocht in Duitsland, en dat is nog maar het begin. Daarom is het van belang om dit probleem van het tekort aan arbeidskrachten gezamenlijk aan te pakken’, aldus Dietmar Schütz, SPD-politicus, oud-burgemeester van Oldenburg en voorzitter van het ‘Bundesverband Erneuerbare Energie’.
Zowel vertegenwoordigers van het onderwijs uit Noord-Nederland als uit Duitsland lieten weten samen te willen werken om voldoende vaklieden op te leiden voor de energiesector.
Virtuele grensoverschrijdende Hogeschool
Volgens Frank van Es, secretaris van de Nieuwe Hanze Interregio, is er zowel in Noord-Nederland als in Duitsland sprake van een tekort aan vakbekwaam personeel. ‘Dat los je niet even op door mensen te stimuleren over de grenzen te gaan werken, want dat is men niet gewend. Daarom kunnen we ons beter richten op studenten. Misschien kunnen we een nieuwe studie ‚‘energiemanagement’ oprichten, een virtuele Hogeschool, waarbij alle hogescholen en universiteiten in onze regio‘s samenwerken. Je kunt dan lessen aanbieden deels in Noordwest Duitsland en deels in Noord-Nederland. Op die manier leren studenten het vak, en leren ze ook de beide zijden van de grensregio kennen.’
Volgens Gert-Jan Veldink van de Hanzehogeschool Groningen zou dat een zeer goede stap zijn. ‘Er zijn nu al veel Duitse studenten in Groningen, dus dat werkt wel. We moeten het uitbouwen‘, zo betoogde hij.
Steun vanuit politiek
Vanuit de politiek in Noord-Nederland en Niedersachsen – althans de sociaal-democratische – is er steun om samen te werken bij het aanpakken van het probleem. Dat bleek uit een verklaring van aanwezige Statenleden en politici uit Nederland en Duitsland.
Volgens de politici liggen er grote kansen voor veel nieuwe werkgelegenheid in de energiesector. Nieuwe banen voor hoog opgeleiden maar ook voor specialisten op MBO-niveau en mensen die met hun handen werken. ‘Te veel is het nog zo dat uitwisseling van studenten zich beperkt tot het hoger onderwijs, dat moet veranderen want we hebben iedereen en vooral de vakkrachten op alle niveaus hard nodig.’ ‘Wij willen de kansen van schone energieopwekking vergroten, door meer samenwerking tussen Noord-Nederland, Noord-Duitsland en andere gebieden, zoals bijvoorbeeld aan de Oostzee.’
‘Wij pleiten er voor dat de noordelijke provincies van Nederland, Niedersachsen en Bremen zich inzetten voor een krachtige samenwerking op het gebied van uitwisseling van arbeidskrachten, studenten en scholieren en roepen alle betrokken overheden daarom op hierop in te zetten. De Nieuwe Hanze Interregio kan hierbij naar ons oordeel een belangrijke rol spelen.’
De verklaring was ondertekend door:
Sjak Rijploeg, Statenlid PvdA Groningen, Daniela Behrens, Abgeordnete des Niedersächsischen Landtages (SPD), Manfred Oppermann: Abgeordneter der Bremischen Bürgerschaft-Landtag der Freien Hansestadt Bremen (SPD), Ruud Fokkens, Statenlid PvdA Drenthe, Ingrid Mortiers, Statenlid PvdA Groningen, Thijs Berman, PvdA Europarlementslid, Marianne Besselink, PvdA Tweede Kamerlid