Nieuws

Architect bedenkt radicaal alternatief voor nieuwe Oosterpoort

Aan de zuidkant van het Hoofdstation moet hij komen, de Nieuwe Poort: een nieuw muziekcentrum dat kan dienen als opvolger van De Oosterpoort. Maar niet als het aan architect Robin van Rootselaar ligt. Hij heeft een alternatief bedacht. Wat hem betreft komt er geen één Nieuwe Poort, maar wordt het muziekcentrum opgedeeld in meerdere gebouwen, verspreid over de binnenstad van Groningen.


Leestijd: 3 minuten

Architect bedenkt radicaal alternatief voor nieuwe Oosterpoort
Architect bedenkt radicaal alternatief voor nieuwe Oosterpoort

Dat meldt Platform GRAS. Van Rootselaar, architect voor VdP Architecten, studeerde in 2021 af aan de Academie van Bouwkunst in Groningen. Zijn afstudeerthema? De vernieuwing van De Oosterpoort.

De architect heeft vier locaties op het oog: het politiebureau aan de Rademarkt, het oude Holland Casino (Kattendiep), de oude Harmonie (Kreupelstraat) en de Martinikerk. “Om te beginnen ga ik met dit idee in tegen de trend van het plaatsen van theaters in grote dozen aan de randen van de stad”, zegt Van Rootselaar. “En ik geef cultuur weer een plek in het hart van Groningen. Maar daarnaast wil ik de gebruikers van de stad bewust maken van de rijke cultuurhistorie die overal nog zichtbaar is.”

Het afstudeeronderzoek van de jonge architect begon, zoals hij het zelf omschrijft, met een realistische studie naar de binnenstad. Hoe maak je daar ruimte voor een cultuurfunctie? Van Rootselaar onderzocht hoe dat stedenbouwkundig zou werken, maar maakte ook een architectonisch plan voor een van de door hem beoogde locaties. Daarbij projecteerde hij een multifunctionele zaal in misschien wel het meest heilige gebouw van Groningen: de Martinikerk.

Zowel de locaties zelf als de ruimtes ertussen zijn interessant, vindt Van Rootselaar. In zijn plan maakte hij een aantal culturele routes waarin hij middeleeuwse steegjes en hofjes opnam. Bezoekers kunnen zo vanaf de locatie van de huidige Oosterpoort en het naastgelegen conservatorium via de Rademarkt, het Kattendiep, de Grote Markt, de Kreupelstaat en de nieuwe Kunstwerf aan de Bloemstraat naar DOT in het Ebbingekwartier. 

Met een eenvoudige ingreep als het leggen van herkenbare bestrating worden voorbijgangers gewezen op bijzondere plekken, of worden ze een bepaalde kant op gestuurd. Uit zichzelf ontdekken ze vervolgens het historische netwerk van steegjes en gangen dat Groningen rijk is. “Eigenlijk wordt op deze manier de binnenstad zelf de foyer van de verschillende culturele gebouwen. De tocht van de ene naar de andere locatie is onderdeel van een theaterstuk langs verschillende plekken die de tijdlagen van de stad representeren.”

Het ontwerp voor de Martinikerk werkte de architect tot in de puntjes uit. De Martinikerk wordt op dit moment al gebruikt als multifunctionele zaal, maar het gebouw heeft geen plek voor een garderobe, toiletten, kleedruimtes en opslag. Die functies voegde Van Rootselaar toe in een nieuwbouwdeel dat hij tussen de bestaande noordwand van de Grote Markt en de kerk plaatste. Het ontwerp is een reeks poorten die, als verlengstuk van de Martinikerk, bezoekers en passanten op subtiele wijze van plein naar plein en naar de kerk zelf leidt. 

Ondergrondse route

Ook koos hij ervoor de zaal in de kerk zelf te plaatsen, maar de route erheen deels ondergronds te laten lopen. Op die manier zien de bezoekers volgens hem ook de culturele gelaagdheid. Of zo’n ondergrondse route echt uitvoerbaar is, weet hij niet. Hij heeft vooral gekeken naar de beleving van de ruimte. 

Of de gemeente iets met zijn plannen doet, is nog maar de vraag, maar misschien is het plan nog niet te laat. De gemeenteraad moet de definitieve knoop over de Nieuwe Poort aan de zuidkant van het Hoofdstation nog altijd doorhakken. Van Rootselaar hoopt vooral dat ze inzien dat zijn concept waardevoller is dan de huidige nieuwbouwplannen, omdat bezoekers op zijn meneer meer van Groningen te zien krijgen.