De column die bij de leiding van RTV Noord niet in goede aarde viel schreef Van Reijendam ruim twee weken geleden. Daarin stelt hij vast dat er in Nederland een tekort is aan ic-verpleegkundigen, maar dat komt ook omdat ze te weinig verdienen. Hij vindt het vreemd dat er niet meer geld voor hen beschikbaar is, maar dat er vaak wel geld is voor managers. Om schaars personeel extra te belonen zou je minder geld kunnen besteden aan managers.
“Om dat te betalen hoeven we alleen maar te zoeken naar overgewaardeerde beroepsgroepen, waaraan juist een overschot bestaat en dan valt ons oog al snel op de manager. Als een schimmel heeft deze soort in de afgelopen eeuw voortgewoekerd, zich afzettend op elk gezond stukje samenleving. Managers die aan fopknoppen draaien, managers die fopknoppen ontwerpen voor andere managers, managers die managers benoemen, managers die dat managen en managers die dát managen. Afgelopen coronajaar is op talloze werkvloeren pijnlijk duidelijk geworden wie er gemist kon worden en wie niet”, aldus Van Reijendam in zijn column.
Op zichzelf is dit aardig geformuleerd, maar het is ook zeker niet nieuw. In de zorgsector is al jaren een discussie aan de gang over de vraag of het wel nodig is dat er zoveel managers werken, en of je niet beter toe kunt naar “platte organisaties”. Dat heeft zelfs geleid tot een nieuwe zorginstelling: Buurtzorg. “Managers in de zorg zijn op hun retour. Zelfsturende teams lijken de norm te worden. Volgens het CBS waren in 2004 nog 34.000 managers werkzaam in zorginstellingen, in 2016 is dat aantal teruggelopen naar 25.000. Buurtzorg, de eerste zelfsturende zorgorganisatie, is de aanjager van deze trend.”
Maar ook in het bedrijfsleven wordt gewerkt aan andere organisaties, met minder managers. Bijvoorbeeld bij telecombedrijf Voys IT. “Gelukkige medewerkers, gelukkige klanten. Bij Voys werken we zonder bazen, maar met het Voys Model. Dit is een organisatiemodel zonder managers en zonder functies. Hierdoor kunnen mensen het maximale uit zichzelf halen in een omgeving waarin ze vertrouwen, verantwoordelijkheid en beslissingsbevoegdheid krijgen.”
En zo zijn er vast nog veel meer voorbeelden van organisaties waar ze willen werken met minder managers. Dat managers beslist geen ondernemers zijn is ook te zien aan het mediabedrijf NDC Mediagroep. Nadat de familie Hazewinkel de aandelen had verkocht ging het gestaag bergafwaarts met het ooit zo machtige Groningse mediabedrijf, waar veel ingehuurde managers uitstekend hebben verdiend de afgelopen jaren. Maar ook een bedrijf dat vorig jaar op de rand van de afgrond bungelde, en dit jaar door een Belgisch familiebedrijf werd overgenomen.
Er is dus niets bijzonders aan dat Willem van Reijendam in tamelijk harde bewoordingen afstand neemt van de managementcultuur in Nederland. Het woord RTV Noord komt in zijn column niets eens voor. Misschien zou je Van Reijendam zelfs kunnen verwijten dat hij de zaak niet eerder aankaartte, en nog wat scherper heeft geformuleerd. Want het zou toch jammer zijn wanneer managers eerst NDC, en nu ook nog RTV Noord naar de ratsmodee helpen.
====
Foto boven: Fotoburo FPS – Groningen (Jos Schuurman-Schuiling).
