Het geheime wapen van de gouden Olympische schaatsers: statistieken uit Groningen

Door Traci White

Het Nederlandse schaatsprogramma is een van de beste gefinancierde en meest ontwikkelde van de wereld. Het grote geheim achter al die medailles is echter de statistieken uit Groningen. Sinds 2010 houdt RUG-professor Gerard Sierksma, statisticus en voormalig schaatser, zich daarmee bezig. Want volgens hem waren statistieken de sleutel tot succes in het selectieproces voor de Olympische Spelen.

Sierksma meldde zich bij de technisch directeur van de schaatsbond, Arie Koops, en die was meteen enthousiast over het plan van de RUG-professor. Sierksma is namelijk de geestelijk vader achter de ‘Performance Matrix’: een algoritme die rekening houdt met recente resultaten en de locatie van de Spelen en dan kijkt waar de grootste medaillekansen van TeamNL liggen. “Het probleem in Nederland is dat we ontzettend veel goede schaatsers hebben, maar dat we maar een beperkt aantal startbewijzen hebben.”

Het liefst wilde Sierksma een matrix ontwikkelen waarbij hij de beste tien vrouwen en de beste tien mannen selecteerde op resultaten van vorige grote kampioenschappen. De coaches en schaatsers wilden echter een kwalificatietoernooi. Daarom werd er een matrix gemaakt met een ranking van de atleten die in relatie staat met hun startpositie in het evenement. Sierksma berekende daarom samen met ORTEC/Sports op welke onderdelen de kans het grootst zou zijn op een medaille. De posities konden na het kwalificatietoernooi worden ingevuld.

Hoewel de strijdmakker van Sierksma, Arie Koops, al heeft aangegeven te gaan stoppen bij de schaatsbond, denkt de professor wel dat zijn opvolger overtuigd is van de kracht van statistieken. “We zijn rustig begonnen tijdens de Spelen in Vancouver, waar de Nederlanders acht medailles wonnen”, zegt Sierksma. “Richting Sochi draaide de matrix op volle toeren." Daar won Nederland 24 medailles.

Volgens Sierksma heeft het Nederlands team in Korea met acht gouden, zes zilveren en zes bronzen medailles ongelooflijk goed gepresteerd. Ook al deed Noorwegen het nóg beter als winnaar van het medailleklassement. Sierksma: “Wij doen eigenlijk maar mee aan één onderdeel van de Spelen: schaatsen.”