Klassieke conventies weggezoend bij eerste Groningse ‘lawaaiconcert’

Het eerste uit een serie van de vijf lawaaiconcerten, paradoxaal genoeg het ‘Stilte concert’ genoemd, staat geheel in het teken van de conventies bij het concertbezoek. Met vragen als ‘Waarom klappen jullie eigenlijk?’ probeert ceremoniemeester en journalist voor Dagblad van het Noorden Eric Bos het onwennige publiek warm te krijgen voor een gezellige muziekavond, los van alle conventies die er bij klassieke concertbezoeken doorgaans gelden. “Doe alsof je thuis bent”, verwoordt Bos het devies van de avond.In de korte toespraken die Bos tussen de muziekstukken door houdt, geeft hij de juiste toon aan voor musici en bezoekers. “Zij die ervan houden om eens goed te kuchen of het programmaboekje graag luidruchtig laten vallen zitten hier goed.” Om vervolgens uit te leggen dat het niet om ‘stilte en lawaai’ draait, maar om ‘gewoontes en conventies’. “U mag zelfs hier komen kijken of de musici wel precies spelen wat er op hun papiertje staat.”De toehoorders zetten, in navolging van de spreekstalmeester, met een verrassend gemak hun concertgewoontes overboord. Inderdaad staan zo’n vijfentwintig bezoekers op om hun stoel in te ruilen voor een zitplek, in enkele gevallen zelfs ligplek, aan de voeten van een van de acht muzikanten. Ergens in de zaal gaat luid knisperend een chipszak open, goed voor een half uur krakend malende tanden. Ook aan zogeheten crowdpleasers, in touw gezet door een enthousiaste Bos, doen de mensen in de zaal gretig mee. Op zijn teken gaan alle linkerarmen onder vrolijk gelach in de lucht, terwijl het Van Bree strijkkwartet en het Noord Nederlands Saxofoonkwartet de instrumenten in de aanslag houden.Het geroezemoes valt tijdens de muziekstukken echter wel mee. Los van gekuch, genies en het geknisper van de chipszak, valt er weinig lawaai te ontdekken. Wel voeren bezoekers wat meer gesprekjes dan bij klassieke concerten gangbaar is. Zo heeft een stel het uitgebreid over de dichtzittende bovenste knoop op de blouse van een saxofonist. Ook is een aantal bezoekers verheugd over de mogelijkheid om gewoon even weg te lopen ‘als je iets niet zo mooi vindt’.Ondertussen spelen de twee noordelijke kwartetten uiteenlopende werken, van Dvorák, Svendsen, De Vries, Stallaert en Sjostakovitsj. En hoewel het concert ook voor hen een nieuwe ervaring is, lijkt hun concentratie geen moment te verslappen. Zelfs wanneer een van de violisten spontaan op de wangen wordt gezoend door het meisje dat eerder een chipszak opende. Of het nu hierom is, of om het uitbundige gejuich na ieder muziekstuk, volgens Bos vinden de musici ‘het hartstikke leuk om hier te spelen’. Ook Bos zelf is enthousiast over de avond. “Natuurlijk is het allemaal nog wat wennen voor het publiek. Maar volgens mij komt de strekking, het overboord zetten van conventies, wel over.”NB: de volgende ‘lawaaiconcerten’ zijn bij te wonen op 24 oktober, 3 december, 18 maart en 1 mei. Ook burgemeester Jacques Wallage zal bij een van deze concerten de rol van spreekstalmeester op zich nemen.