In de tentoonstelling Song Dong, Life is Art, Art is Life is de buitengewoon omvangrijke installatie Waste Not te zien. Familierelaties en materiële cultuur zijn belangrijke thema’s voor de wereldberoemde Chinese kunstenaar Song Dong. Waste Not is voor het eerst in Nederland te zien, in het Coop Himmelb(l)aupaviljoen van het Groninger Museum. Song Dong maakte dit werk samen met zijn moeder.
In Waste Not speelt Song Dongs moeder, Zhao Xiangyuan, de centrale rol. Zhao was afkomstig uit een welvarende familie, die na de oprichting van de Volksrepubliek China in 1949 in zwaar weer terecht kwam. Haar vader was officier van de Kwomintang (KMT), de nationale volkspartij die over een groot deel van China regeerde van 1928 tot de nederlaag in 1949, toen de KMT door Mao Zedong naar Taiwan werd verdreven. In 1950 verhuisde Zhao met haar ouders naar Beijing, waar haar vader in 1953 werd gearresteerd op beschuldiging van spionagepraktijken voor de KMT. Haar moeder overleed in 1961. De gebeurtenissen in de jaren ’50, ’60 en ‘70 als de Grote Sprong Voorwaarts en de Culturele Revolutie, eisten het leven van miljoenen Chinezen en stortte de familie en het gezin van Zhao in armoede.
Net als veel generatiegenoten, werd Zhao Xiangyuan onder deze omstandigheden aangezet tot spaarzaamheid en zuinigheid, gedreven door de communistische spreuk ‘Wù jìn qí yòng’, in het Engels ‘Waste Not’. Toen tijden weer beter werden, bleef Zhao echter aan dit principe vasthouden. Haar spaarzaamheid mondde uit in een haast ziekelijke verzamelwoede. Om zich te wapenen tegen een mogelijke terugkeer van armoede en schaarste, weigerde Zhao ook maar iets weg te gooien dat opnieuw gebruikt kon worden. Na het overlijden van haar echtgenoot in 2002 nam haar verzameldrift obsessieve vormen aan, waarop Song Dong en zijn zus zich genoodzaakt voelden in te grijpen. Pogingen om haar te helpen opruimen liepen op niets uit. Uiteindelijk wisten ze hun moeder te overtuigen afstand te doen van haar verzameling door aan haar eigen principe vast te houden: ‘Waste Not’. Song verwerkte haar volledige verzameling, het product van vijftig jaar vlijtig sparen, tot een kunstwerk.
De installatie Waste Not bestaat uit meer dan tienduizend voorwerpen, zorgvuldig ingedeeld naar functie. De subverzamelingen van onder meer balpennen, plastic tassen, doppen, schaaltjes, knuffels, bakjes, bestek, lege tubes tandpasta en schoenendozen zijn gerangschikt in keurige rijen en stapels rondom het houtskelet van een huis. Dit gebouw stond oorspronkelijk naast het ouderlijk huis van Song Dong in Beijing, maar werd in voorbereiding op de Olympische Spelen in Beijing van 2008 uit de weg geruimd.
Zhao Xiangyuan overleed in 2008, nadat ze van een ladder viel in een poging een gewonde vogel te redden. Na haar overlijden maakte Waste Not een zegetocht langs diverse internationaal gerenommeerde instellingen, zoals het Museum of Modern Art in New York (2009), The Barbican Centre in Londen (2012) en de Sidney Biënnale (2013).
De tentoonstelling is te zien vanaf 12 juni 2015.
