35 jaar lang vonden de Groningers de leerspeciaalzaak op de hoek van de Ebbingebrug, maar toen de zaak vijf jaar geleden van Oude Ebbingestraat 86 naar nummer 84 verhuisde, dachten veel Groningers dat de zaak verdwenen was. “Het was maar één deur verderop, maar veel mensen dachten: ‘oh, Zaal is weg; weer zo'n mooie winkel die verdwenen is’. Ik krijg nog steeds mensen in de winkel die verbaasd zijn dat we er nog zitten”, zegt eigenaar Bertil Zaal. “Veel Groningers waren ons uit het oog verloren, maar gelukkig verkochten we veel aan toeristen en dagjesmensen.”
Het is redelijk uniek dat de leerspeciaalzaak nog steeds overeind staat, omdat veel andere winkels de handdoek in de ring moesten werpen. “Alleen al in Groningen had ik drie collega's, ook leerspeciaalzaken. Maar de kledingdetailhandel heeft het heel moeilijk door onder andere de vlucht van het online kopen. Als je alleen jassen verkóópt, heb je op een gegeven moment geen bestaansrecht meer”, legt Bertil uit.
Bij Zaal Leatherwear pakken ze dat anders aan. “Wat wij doen is bijzonder, want naast het verkopen van leren jassen doen we ook maatwerk, reparaties en veranderwerk. Zo krijg ik klanten die een jas in een film zien en met een foto komen; dan maken wij die jas. Een jas die te groot geworden is verkleinen we en een scheurtje wordt netjes hersteld. Zo bied je je klanten ook iets extra's.”
Maken en vermaken van leren kleding doet Zaal Leatherwear al sinds de oprichting. In 1947 begon Zaal senior een atelier waar ze leren jassen produceerden. De eerste twintig jaar werd alle kleding in de zaak zelf gemaakt. Daarna begon Zaal ook kleding in te kopen en in de winkel te verkopen.
“Vroeger had je maar een paar soorten leren jassen en eigenlijk alleen in de kleuren zwart en bruin. Het was heel functioneel. In de jaren 70 werd het modieus. Door beroemde films als Easy Rider wilde iedereen leer dragen”, vertelt Bertil Zaal. “En tegenwoordig nog; kijk maar naar de nieuwe Top Gun film. Leer is net zo divers als textiel, alles kan.”
Met de jaren werd de zaak ook groter en groter. In 1986 nam Bertil de zaak van zijn vader over, nadat hij een opleiding als kleermaker had gevolgd en sinds 1981 chef van het atelier was geweest. Werd hij altijd al klaargestoomd om de zaak over te nemen? “Nee, nee, nee. Ik heb atheneum gedaan en kortstondig rechten gestudeerd. Maar daar kon ik mijn energie en creativiteit niet in kwijt. Dus toen ben ik in het atelier gaan werken”, lacht Bertil.
Waren leren jassen vroeger stug en zwaar en vooral geschikt als dikke winterjas, tegenwoordig is leer meestal heel dun, soepel en comfortabel. De tijd dat een leren jas alleen een winterproduct was is voorbij. Het kan dan ook het hele jaar door gedragen worden. De leerspeciaalzaak heeft bekende merken in de collectie als Goosecraft, Oakwood, Redskins, Gypsy en Milestone. Naast de leren jassen is er een kleine collectie tassen, een uitgebreide collectie leren handschoenen en een overhemdencollectie van het Merk “A Fish Named Fred”.
“Iemand gaf mij ooit een mooie definitie van een speciaalzaak”, vertelt Bertil, “hij stelde dat een speciaalzaak een winkel is waar ook artikelen hangen die voor geen meter lopen. Dat vond ik wel een mooie stelling, want ook als een leren kokerrokje niet in de mode is, moet ik er wel een serietje voor de liefhebbers hebben hangen, toch?
In de jaren tachtig hebben we er voor gekozen om een aantal filialen te openen, zodat we in Noord Nederland overal te vinden waren. Toch kwamen mensen vaak speciaal naar Groningen. Daarom voelden de andere filialen als dure uithangborden”, legt Zaal uit, en werd opnieuw gekozen voor een enkele locatie. “Met één winkel kun je je identiteit ook beter kwijt. Je kunt zelf maar op een plek zijn. Je eigen enthousiasme en je betrokkenheid bij klanten kun je alleen zelf uitstralen. En je vakkennis bij het maken en aanpassen van kleding moet je ook ter plekke inzetten.”
Hij knikt opzij naar zijn medewerkster in de zaak. “Daphne heeft die enorme betrokkenheid ook, daarom werk ik heel fijn met haar samen.” Zij begon in februari 2017 als stagiaire voor een periode van vijf maanden bij Zaal Leatherwear. Na een tweede stage van opnieuw vijf maanden trad ze in vaste dienst. “Het plezier dat ik altijd al in de winkel had en in het contact met klanten, delen wij nu met elkaar.”
Het is er dus nog allemaal bij Zaal Leatherwear; ook na 75 jaar: het enthousiasme van het eerste uur, een prachtige collectie leren jassen en kleding en vakkundigheid op het gebied van ontwerp, productie en herstel van leren kleding. Dat wordt gevierd met jubileumaanbiedingen met een korting van 75 euro op onder meer pilotenjassen van Redskins. Een najaarscampagne op sociale media moet dat ook bij Stadjers onder de aandacht brengen. “Ik wil graag dat de Groninger dat weet: wij zijn nog steeds die mooie leerspeciaalzaak, en we bestaan alweer 75 jaar. Forever young!”, zegt Bertil Zaal trots.
