‘’Op 12 december jongstleden is in de SER Noord-Nederland gesproken over de mogelijke gevolgenvan de kredietcrisis voor Noord-Nederland en hoe hier op te anticiperen.Uitgangspunt voor de discussie was notitie “Korte verkenning naar de mogelijke invloed
van de kredietcrisis op de economie van Noord-Nederland” .
Alhoewel in de toekomst kijken onmogelijk is, is de raad van mening dat op dit moment het meest
waarschijnlijke scenario een forse recessie is. In het zicht van de kredietcrisis en de verwachte
recessie is de algemene uitgangspositie van Noord-Nederland relatief gesproken niet ongunstig. De
consumptie zal naar verwachting niet harder door de economische neergang worden getroffen dan
elders in Nederland; de export houdt zich door de pakketsamenstelling en door de regionale focus
waarschijnlijk relatief goed staande; relatief omvangrijke publieke middelen zijn reeds voor de
kredietcrisis toegezegd en in de sfeer van voorgenomen investeringen is historisch gezien sprake van
een piek.
De risico’s hierbij echter zijn:
– Eerder toezegde publieke middelen zouden toch weer onder invloed van de recessie en de
verslechterende overheidsfinanciën ter discussie kunnen worden gesteld, bijvoorbeeld op
grond van het argument dat in Noord-Nederland sprake is van onvoldoende absorptievermogen
en onvoldoende goede projecten. Ook kunnen bureaucratische of andere obstakels de tijdige
activering van steunkaders vertragen en/of kunnen bottlenecks ontstaan doordat de
aanvullende private financiering niet of niet tijdig kan worden geactiveerd.
– De investeringspiek, met name die in de Eemshaven, hangt qua omvang sterk af van een
relatief klein aantal spelers.
Advies SER Noord-Nederland kredietcrisis
– Driekwart van de werkgelegenheid in Noord-Nederland vindt plaats bij het MKB. Dit segment
heeft over het algemeen moeilijk toegang tot de steunkaders en zal mede daardoor minder
profiteren van de steeds meer op innovatie en vergroening gerichte steun, inclusief de
eventueel extra steunmogelijkheden vanwege de kredietcrisis.
De raad vindt dat er gezamenlijk regionaal meer ambitie moet worden gelegd in de aanpak van de
crisis en nagedacht moet worden over de consequenties van deze recessie en hoe de regio deze
crisis het hoofd kan bieden. Het sleutelwoord is “versnellen”.
Versnellen in vergroening, infrastructuur en innovatie
De SER Noord-Nederland beveelt aan om, met het oog op de kredietcrisis, te trachten waar mogelijk
bestaande programma’s te versnellen. De raad is van mening dat er versnellingsmogelijkheden
liggen op het gebied van vergroening, infrastructuur en innovatie. En dit niet alleen bij de grotere
bedrijven maar ook nadrukkelijk in het midden- en kleinbedrijf.
Voorbeelden zijn de innovatieagenda Energie van Noord-Nederland, het 100.000 woningen- en het
100.000 voertuigenplan, diverse op duurzaamheid gerichte innovatieprojecten en infrastructurele
werken. Bij deze laatste denken we natuurlijk aan de projecten in het Regio Specifiek Pakket.
Vergroening gaat overigens verder dan energiecentrales en windmolens. Het betreft hier ook
decentrale toepassingen en met name ook groene initiatieven in het MKB of bijvoorbeeld covergisting
in de landbouwsector.
Advies
Zekerheidsstelling overheidsbestedingen
De SER Noord-Nederland acht het van belang dat de toegezegde rijksoverheidsbestedingen voor het
Noorden worden geborgd en zo mogelijk versneld worden doorgevoerd.
Hierbij merkt de raad overigens op dat het belangrijk is dat er in Noord-Nederland een volle
portefeuille met goede substantiële projecten moet zijn en moet blijven en dat dit continue aandacht
vereist.
Inventarisatie voorgenomen investeringsplannen
De SER Noord-Nederland beveelt aan om zo spoedig mogelijk een inventarisatie te maken van de
kwetsbaarheid voor de mogelijke gevolgen van de kredietcrisis van de voorgenomen
investeringsplannen in Noord-Nederland met een omvang boven de ca. € 10 miljoen.
Commerciële levensvatbaarheid en financierbaarheid van voorgenomen investeringen
De raad beveelt verder aan om op basis van steekproeven voor kleinere investeringen na te gaan of
iets gezegd kan worden over de verschuivende kantelpunten qua commerciële levensvatbaarheid en
financierbaarheid van de voorgenomen investeringen.’’
