Innovatie

De Klimaatproeftuin: een plek om te ervaren, te ondernemen en samen te werken

De Grunneger Woaterkop van Ditmar van Dam, een klimaatadoptief kunstwerk dat eerder te zien was tijdens Let’s Gro, verhuist naar de Klimaatproeftuin op de Zernike Campus. Via een kleine sub-kringloop vangt de koe vochtige lucht uit bomen en planten en laat het condenseren tot water. Zo kunnen in de toekomst bomen met diepe wortels tijdens droogte voorzien in de bewatering van vegetatie met oppervlakkige wortels, en mislukte groenteoogsten voorkomen worden. Wat is die Klimaatproeftuin eigenlijk?


Leestijd: 3 minuten

De Klimaatproeftuin: een plek om te ervaren, te ondernemen en samen te werken
De Klimaatproeftuin: een plek om te ervaren, te ondernemen en samen te werken

De Klimaatproeftuin, een onderzoeks- en innovatiecentrum van BuildinG Groningen met als doel het toekomstbestendig maken van de bouw. De hal van 1.330 vierkante meter is er zo’n vijf jaar geleden neergezet voor onderzoek naar aardbevingsbestendig bouwen, maar is sindsdien ook steeds meer gaan draaien om innovaties op klimaatadaptief niveau. Niet alleen op het gebied van bouwen, maar ook in de hele infrastructuur daaromheen.

Lopend door de Klimaattuin wijzen projectleider realisatie & onderzoek Piet Zijlstra en projectmanager innovatie Mathijs de Jong tal van verschillende projecten in de proeftuin aan. Zo zijn er allerlei soorten functioneel asfalt (CO2-etend, lichtreflecterend en waterdoorlatend), een energieneutraal Tiny House en allerlei funderings- en water- infiltrerende projecten. “Voel dit ook even”, zegt Piet Zijlstra terwijl hij wat ‘kiezelstenen’ aangeeft. Ze wegen nauwelijks meer dan stukjes piepschuim. “Het lijken stenen, maar het is een fundering van schuimglas. Ideaal voor een fundering in minder draagkrachtig gebied.”

Een stukje bewustwording

Het doel van de tuin? “Echt een stukje bewustwording”, zegt De Jong. “We willen partijen duidelijk maken dat klimaatadaptatie een ontzettend belangrijk onderdeel is van ruimtelijke ordening.” “Alleen al in Noord-Nederland staan we voor een extra bouwopgave van 220.000 woningen”, vult Zijlstra aan. “Onder tijdsdruk kan klimaatadaptatie en alles daaromheen snel aan de kant worden gezet. Daarom proberen we ons nu echt te manifesteren in de regio.”

Een netwerk van samenwerking

En dat lukt ze aardig. Rondom de Klimaatproeftuin ontstaat langzaam een steeds groter netwerk van samenwerkingen met allerlei verschillende partijen, waaronder provincie, gemeenten, universiteiten en bedrijven. Met als resultaat een tuin waarin volop onafhankelijk onderzoek gedaan wordt, onder andere door studenten van de Hanzehogeschool. Momenteel zijn er weer drie afstudeerders bezig met hun onderzoeken.

In de tuin vind je werkelijk van alles; van bijenhotels tot een slim regenwateropvangsysteem en een enorme wateropslag onder een parkeerplaats, opgevuld met holle plastic ballen die gemaakt zijn van gerecyclede bierkratjes. Tijdens de wandeling over het terrein zijn studenten aan de slag met muren en isolatiemateriaal, en afgelopen twee jaar werd de zonneauto van Top Dutch Solar Racing in de hal bij de Proeftuin ontwikkeld.

The Story Between Dikes

De komende tijd is BuildinG onder andere zoet met The Story Between Dikes, een project waarbij ze de verzilting van de kust gaan gebruiken voor teelt van bijvoorbeeld aardappelen en aardbeien. Voor dat project gaan ze in samenwerking met het mbo een zomer- en een winterdijk bouwen op een ondergronds krattensysteem, gevuld met water. Zijlstra: “We gaan druppelleidingen met zout gebruiken, om te kijken wat voor effect het zout heeft op de teelt van aardbeien en aardappelen. Maar daarnaast willen we ook vlas en hennep gaan telen, want dat is weer goed te gebruiken in de bouw, als bijvoorbeeld bouw- en isolatiemateriaal.” “Zo zie je maar weer”, zegt De Jong, “alle innovaties zijn losstaand, maar vullen elkaar ook weer allemaal aan. Zo zoeken we altijd echt de synergie tussen de innovaties.”

Genoeg te doen

De mannen hoeven de komende tijd in elk geval niet stil te zitten met alle projecten die op de planning staan. Naast The Story Between Dikes zijn ze onder andere bezig met een plan voor de toekomstige bomen op de Grote Markt en een plan voor drijvende, groene elementen in de vijver voor de Aletta Jacobshal, bij de zuidentree van de Zernike Campus. En voor in de verre toekomst lijkt een klimaatadaptief mini-wijkje de twee mannen wel wat. Wordt de Klimaatproeftuin met al die projecten dan niet heel snel te klein? “Je kan het nooit uitsluiten,” zegt De Jong lachend, “maar voorlopig is dat nog niet aan de orde! Dus mensen zijn nog steeds van harte welkom met nieuwe ideeën voor innovaties bij ons in de Klimaat- proeftuin op Campus Groningen.” 

Foto: Mathijs de Jong (l.) en Piet Zijlstra. De foto is genomen door Jan Buwalda