In middeleeuwse kloosters werd de maaltijd bepaald door de Regel van Benedictus en het kerkelijk jaar. De Italiaanse Benedictus stelde in de 6e eeuw algemene kloosterregels op en beschreef ook wat wel en niet gegeten mocht worden, hoe vaak en wanneer, hoe de maaltijd moest verlopen en wat de regels waren op vastendagen. Deze Regel bleef gedurende de hele Middeleeuwen gelden, al veranderden het leven en de maatschappij natuurlijk aanzienlijk. Kloosterlingen vonden dan ook allerlei manieren om deze Regel te omzeilen.
In de loop van de tijd verbeterden de landbouw en veeteelt en kwamen via de handel, de kruistochten en de pelgrimages uiteenlopende exotische producten de kloosters binnen. Zo werden in de keuken tal van specerijen gebruikt, verkocht de apotheek suiker als middel om aan te sterken en was zout niet alleen onmisbaar om te conserveren maar ook om smaak te geven aan gerechten.
Over deze en nog veel meer aspecten van de middeleeuwse kloosterkeuken gaat deze expositie. Middeleeuwse objecten en replica’s, beeldmateriaal, teksten en een digitale informatiezuil bieden de bezoeker letterlijk een kijkje in de keuken van de middeleeuwse kloosterling.
Henk en Babs Helmantel
Speciaal voor de expositie stellen beeldend kunstenaar Henk Helmantel en zijn echtgenote Babs voorwerpen uit hun collectie beschikbaar die een relatie hebben met eten en drinken in de Middeleeuwen. De al door hen ingerichte prior- en subpriorkamer worden voor deze tentoonstelling aangepast en tonen authentiek middeleeuws kook- en eetgerei en een gedekte middeleeuwse tafel.
Randprogramma
Gedurende de expositie vinden speciale activiteiten plaats. Experts op het gebied van culinaire geschiedenis, Cristianne Muusers en Carolina Verhoeven, verzorgen lezingen en proeverijen over thema’s als het gebruik van kruiden en planten bij de ziekenzorg, de vastenmaaltijd en het gebruik van ijs om voeding te conserveren. Er zijn tevens speciale rondgangen door de kruidentuin.
Jubileum Klooster Ter Apel 550 jaar
In 2015 is het 550 jaar geleden dat het Huis van het Nieuwe Licht, Domus Novae Lucis, ofwel Klooster Ter Apel werd gesticht. In 1464 schonk Jacobus Wiltingh, pastoor in Garrelsweer en vicaris in Loppersum, zijn nederzetting Apell aan de Orde van het Heilig Kruis, op voorwaarde dat er een klooster zou verrijzen. Het kruisherenklooster St. Gertrudis in het Duitse Bentlage werd door de orde benoemd als moederklooster. Van hieruit trokken vier priesters en enkele lekenbroeders naar de locatie en stichtten er het klooster dat tot op heden te bezoeken is.
Het jubileum wordt in 2015 uitgebreid gevierd met een grote tentoonstelling over de historie, festiviteiten, uiteenlopende randprogramma’s en bijzondere activiteiten.
Klooster Ter Apel is geopend van dinsdag t/m zaterdag van 10.00 -17.00 uur en op zon- en feestdagen van 13.00-17.00 uur. Meer informatie is te vinden op www.kloosterterapel.nl
